Il Grand' Inquisitor

Holl en Müller-Brachmann in Schwarzenberg

Woensdag mocht Dame Felicity haar show over Fallen Women and Virtuous Wives ook eens opvoeren tijdens de Schubertiade. En net zoals in De Munt pakte ze ook het Schubertiade-publiek in.

Donderdag had een andere diva op het podium moeten staan. Maar Edita Gruberova lijdt aan "schmerzhafte Gürtelrose" en dus werd uitgekeken naar vervanging. Voor haar eerste recital op donderdag werd ze vervangen door Robert Holl, met David Lutz aan de piano.

Ze brachten liederen van Schubert met als thema Schubert im Freundenkreis. Ik kan me trouwens niet voorstellen dat Robert Holl andere liederen dan die van Schubert zingt... Die "vrienden" waarvan sprake waren vooral Schober en Mayrhofer (een Holl-specialiteit). Voor wie enigszins vertrouwd is met Holls recitals en discografie was het een weerzien met oude bekenden in een geslaagd recital. In tegenstelling tot zijn Winterreise twee dagen eerder, had hij nu wel de juiste toon en ritme te pakken.

Hij begon met drie Schober-liederen waarvan Am Bache im Frühlinge, naar Holliaanse maatstaven, haast springerig te noemen was. Todesmusik alterneerde tussen zwaarmoedigheid en vreugde voor de aanstaande dood.

Schubert heeft slechts twee liederen op teksten van Johann Senn getoonzet. Beide stonden op het programma, waarvan vooral Selige Welt aanstekelijk werkte. De twee liederen werden passend gescheiden door Am See van Bruchmann (die waarschijnlijk de Senn-gedichten aan Schubert bezorgd had). Daarna was het de beurt aan Mayrhofer met meer watergerelateerde liederen. In Gondelfahrer kon David Lutz zich uitleven om Venetïe - en de klokken van San Marco - te evoceren.

Na de pauze stonden slechts drie liederen op het programma. Na een korte aanloop met Sehnsucht en het prachtige Erlafsee moest uiteraard Einsamkeit komen. Robert Holl gaf eerst een uitgebreide inleiding op deze "Schubert-cantate", zoals hij het noemde. Daarna gaf hij een meeslepende vertolking van de zes deel-liederen. David Lutz liet zich ook niet onbetuigd en kon schitteren om het Weense uitgaangsleven en veldslagen pianistiek uit te beelden. Einsamkeit kan onoverkomelijk lang lijken - het duurt meer dan twintig minuten - maar eenmaal de structuur en de achtergrond duidelijk is, wordt het een mini-cyclus die zeker de moeite waard is.

Met nog twee Mayrhofer-liederen - Der Schiffer en Am Strome - besloot Robert Holl een geslaagde Schubertnamiddag... waarmee hij (bijna) de mislukte Winterreise goedmaakte.

Zondag zou Gruberova nog eens haar zelfde recital zingen. Dan zal ze vervangen worden door Thomas Quasthoff ! Maar voor het zover is, was er eerst nog Hanno Müller-Brachmann... nog een bariton die een verschrikkelijke Winterreise goed te maken had.

De hoofdbrok van zijn recital met Malcolm Martineau bestond uit Schwanengesang. Hij begon met de Rellstab-liederen. Zijn interpretatie lag deze keer wel binnen de aanvaardbare grenzen, in vergelijking met die Winterreise twee jaar geleden. Maar hoewel hij toch al verscheidene jaren meedraait in het opera- en concertcircuit, kan ik me niet van de indruk ontdoen dat zijn techniek aan alle kanten rammelt. Hij zingt met opvallend weinig vibrato, wat niet echt mooi klinkt, en zijn lage noten klinken keelachtig gefabriceerd, zoals in In der Ferne. Als hij in de hoogte forte zingt, dan begint hij te mekkeren (bijvoorbeeld in Aufenthalt). Maar zolang hij gewoon kan doorzingen in zijn middenstem zonder extreme dynamiek, klinkt hij best wel goed.

De Heine-liederen waren interessanter. In de eerste plaats omdat Müller-Brachmann zijn stem beter onder controle had, maar vooral onwille van de volgorde van de liederen. Hij zong ze niet in de volgorde zoals Tobias Haslinger ze na Schuberts dood gepubliceerd heeft, maar in de volgorde zoals ze voorkomen in Heines "Der Heimkehr"... en zoals Schubert ze waarschijnlijk zou gepubliceerd hebben, als hij niet vroegtijdig gestorven was. Deze volgorde - Das Fischermädchen, Am Meer, Die Stadt, Der Doppelgänger, Ihr Bild, Der Atlas - is een stuk logischer dan de traditionele volgorde... zowel muzikaal als wat de verloop van het "verhaal" betreft. Die Taubenpost hielden ze achter de hand voor de bisnummers.

Na de pauze brachten ze nog vijf Wunderhorn-liederen, waarvan de eerste twee - Aus ! Aus ! en Revelge - redelijk indrukwekkend uitgevoerd werden met robuuste tonen. Hij komt wel niet in de buurt van de karakterisering die Quasthoff een week eerder in deze Mahler-liederen toonde. Vooral in Der Tambourg'sell en Des Antonius von Padua Fischpredigt is het verschil groot.

Alles bij elkaar geen echt slecht recital maar ook niet een om uitbundig over te worden... daarvoor vond ik zijn technische mogelijkheden te beperkt en, bij momenten, zelfs storend.

Publicatie: zaterdag 3 september 2005 om 09:09
Rubriek: Liedrecital