Il Grand' Inquisitor

Valerie Haunz in Maastricht

De "J.M.Vogl-stichting voor de zangkunst" organiseerde gisteren een liedrecital in de Boekhandel Dominicanen met Valerie Haunz en Sofi Simeonidis.

De locatie op zich is al uitzonderlijk. In de voormalige kloosterkerk van de dominicanen is een boekenwinkel ondergebracht. Maar achteraan, ter hoogte van het vroegere koor en de huidige koffiebar, is er ruimte om een concertlocatie in te richten. Ondanks de gotische gewelven is de akoestiek toch uitstekend.

De jonge Duitse sopraan Valerie Haunz vormt samen met de Georgische Sofi Simeonidis een vast liedduo, dat goed op elkaar ingespeeld is. Haunz zingt met een mooie lichte sopraan, die in de laagte nog wat zwak klinkt. Ze heeft ook de neiging om aangehouden noten altijd blank aan te zetten en pas na een paar seconden vibrato in te leiden. Dat kan wel eens mooi zijn, maar op den duur wordt het voorspelbaar. Haar uitspraak en verstaanbaarheid zijn perfect, en ze beschikt ook over de nodige liedintelligentie en expressiviteit.

Die zijn des te meer nodig voor een programma met als titel "Oorlog en Vrede"... heel passend zo vlak voor 11 november. Al moet ik zeggen dat de keuze van de liederen vooral rond de oorlog draaide en veel minder over vrede. Er werd een lange boog gespannen zonder pauze van het haast euforische verlangen om ten strijde te trekken over de angst van wie achterblijft tot de gruwel van de holocaust. Maar ook kleinschaligere strijdtonelen, zoals Schuberts Der Zwerg of Schumanns Die Löwenbraut, passeerden de revue.

De gedichten van Housman inspireerden talloze (Britse) componisten. The lads in their Hundreds was dan ook een passend begin van de avond. Ze hadden de versie van Arthur Somervell gekozen, toch minder bekend (en minder aangrijpend) dan die van Butterworth. Eislers Kriegslied eines Kindes lijkt vrolijk te beginnen met een kindje dat fier is dat zijn moeder soldaat wordt. Haunz eindigt het lied wel op een manier waaruit blijkt dat het kind toch begrijpt wat er te gebeuren staat - "da kommt sie ins Himmelbett" - alhoewel het aansluitende "trara tschindra, meine Mutter wird Soldat" toch ook anders/naïever geïnterpreteerd kan worden. Desalniettemin was het verrassend effectief. Het slot van Kurt Weills Come up from the fields, father - een lied op een gedicht van Walt Whitman over ouders die een brief krijgen dat hun zoon gesneuveld is - geeft ze dan weer een hoopvol berustende draai "... to be with her dead son" door op dat moment haar stem wat te verzachten.

Het was een originele keuze om de Matthison-Romanze "Das Fräulein im Thurme" op te nemen in het programma. Het is een typisch middeleeuws spookverhaal dat de jonge Schubert getoonzet heeft, over de jonkvrouw Rosalie von Montanvert die door haar nonkel opgesloten wordt in een toren nadat haar vader gesneuveld is "in der Schlacht am Sarazenenstrand". Net zoals wat later in Die Löwenbraut, ontpopt Haunz zich als een meeslepende balladevertolkster.

Na al dat dood-en-verderf kregen we een rustmoment met drie liederen van Andrée Bonhomme, een Maastrichtse componiste uit de vorige eeuw. In twee Franse liederen liet Haunz een mooi en correct Frans horen. Aan haar Nederlands in Avond is nog wat meer werk. Met een selectie van zes liederen uit het Hollywooder Liederbuch komen we uit bij Eisler die deze liederen tijdens de Tweede Wereldoorlog componeerde toen hij naar de VS gevlucht was. Haunz en Simeonidis voerden hun selectie uit als één gevarieerd lied, met als ontroerend hoogtepunt Und ich werde nicht mehr sehen.

Met Ilse Weber bleven we in deze sfeer. Ich wandre durch Theresienstadt is altijd aangrijpend, zeker na zo'n intens programma als we hier gehoord hebben. Als bisnummer volgde dan nog het Wiegala-slaaplied... dat Ilse Weber samen met de kinderen zong toen ze in Auschwitz de gaskamer binnengingen.

Publicatie: maandag 10 november 2025 om 09:11
Rubriek: Liedrecital