Les Huguenots in Luik

De Opéra Royal de Wallonie heeft de uitdaging om Meyerbeers Les Huguenots op te voeren op schitterende wijze volbracht. Er was wel enige twijfel en scepsis toen ze vorig jaar hun programma voorstelden, maar al die vooroordelen werden zonder probleem van tafel geveegd.

Het visuele aspect van de voorstelling werd gedomineerd door rijke kostuums. Het decor werd daarentegen eerder rudimentair en abstract gehouden met wat gordijnen en egale wanden. De zangers vormden ook een zeer homogene - overwegend Franse - bezetting met slechts een paar minpuntjes. Ik vond Didier Henry bij momenten een wat zwakke Nevers, en de Marcel van Branislav Jatic worstelde met zijn intonatie. Maar voor de rest was het allemaal voorbeeldig.

Annick Massis was een prachtige Marguerite de Valois met de nodige koninklijke uitstraling. Ook vocaal is ze spectaculair, al heeft ze een eerder lichte stem en soms een onorthodoxe (maar wel werkende) manier om trillers te zingen. Maar als ze tijdens haar coloraturen plots een diminuendo zingt op een hoge noot moest ik toch even naar adem happen. Verder toont ze veel stijl en gevoel voor timing.

De opera staat of valt met de Raoul de Nangis en Gilles Ragon was een geslaagde keuze. Hij is geen heroïsche tenor, maar één die in de lijn ligt van de échte Franse tenors waarbij je geen moment moeite moet doen om ze te verstaan. Om die verstaanbaarheid te garanderen, moet hij niet inboeten aan legato, waaraan je hem wel constant hoort werken. Hij wisselt zijn productie van hoge noten ook af... de ene keer met een volle stem, dan weer met lichtere voix mixte-kleuren... alsof hij de gulden middenweg wil zoeken tussen Adolphe Nourrit en Gilbert Duprez. Een kort passagio-slippertje in "Plus blanche que la blanche hermine" was snel vergeten.

Valentine werd gezongen door Barbara Ducret. Ze heeft een grote expressieve stem, maar is naar mijn gevoel geen falcon. Gezien haar jonge leeftijd (ze is van 1975, volgens haar bio) kan ze zich nog veel permitteren, maar ik hoop dat ik me vergis en dat het zich op termijn niet wreekt. Ze heeft wel niet de meest spectaculaire rol - die is voor Marguerite - maar voor al die semi-recitatief-arioso-passages zijn andere eigenschappen nodig... en Ducret slaagt erin om dat aspect volledig te vertolken.

Hopelijk inspireert dit succes de Waalse Opera om meer grand-opéra te brengen... ik ben in allegeval vragende partij.

Publicatie: zondag 26 juni 2005 om 08:25
Rubriek: Opera

Reacties

Sven De Boeck (dinsdag 28 juni 2005 om 10:57)

Nico,

Ik had net dezelfde bedenking toen ik hem bij de cast zag staan.

Maar ik had toch de indruk dat zijn stem ietwat geëvolueerd was, om Raoul te kunnen zingen.
Hij had nog de nodige lichtheid maar tijdens het duet met Valentine stond hij er toch ook maar.

We kunnen het in ieder geval niet genoeg van krijgen : dit was een opera-avond van de bovenste plank.
Alleen, aan de solo's in het orkest te horen, heeft de Vlos toch nog altijd betere instrumentalisten.

Nu, ja, toch één ding waar ze beter in zijn ...

groetjes,

Sven.

Nico Deloddere (dinsdag 28 juni 2005 om 09:35)

Over dat knippen:
ik denk dat ook het grootste deel van het duet tussen Valentine en Marcel uit de derde acte werd geknipt, wat ik toch vrij merkwaardig vond.
Daardoor werd Valentine niet langer de vrouwelijke hoofdrol, maar leek de rol van Marguerite belangrijker.
Misschien dat daardoor enkele Meyerbeer-fans ontstemd waren, of wou men Massis de verdiende prima donna status geven?
Voor de rest vind ik het onvoorstelbaar dat de rol van Raoul heden ten dage nog gezongen kan worden, en dan nog wel door een stem die ik enkel kende uit de Franse barok. Ik dacht dat een zgn. 'haute-contre' veel te licht was voor deze rol, maar Gilles Ragon kan veel meer dan 'Platée' van Rameau zingen (wat ook al een hele opgave is).

Vriendelijke groeten,
Nico

Margo (dinsdag 28 juni 2005 om 07:54)

Over of die balletmuziek al dan niet geknipt mag worden, valt echter wel te discuteren.

Dat ballet is zo'n typisch onderdeel van het grand-opera-spektakel (denk maar aan de Tannhäuser-perikelen) dat, als je dan toch eens een grand-opera doet, het evengoed ineens "goed" kunt doen. Het is misschien niet zo erg als bv. het weglaten van de dialogen uit Toverfluit, zoals La Fura dels Baus gedaan heeft, en het dramatisch "nut" van die balletten in Huguenots is eigenlijk onbestaande... maar het was misschien wel interessant geweest als ze die eerste scène van het vijfde bedrijf bijvoorbeeld niet geknipt zouden hebben.

Maar financiële beperkingen spelen natuurlijk ook mee. Aangezien de ORW geen eigen balletgezelschap heeft, moeten ze dat speciaal engageren... en dat is ongetwijfeld een serieuze extra kost.

In Opéra International van juni staat er trouwens een interview met de regisseur, waar hij het o.a. ook heeft over dat couperen.

Sven De Boeck (dinsdag 28 juni 2005 om 07:29)

Ik vrees dat knippen in zo'n soort opera onvermijdelijk is, zeker als je besluit slechts één pauze te doen.

Ook het feit dat dit genre voor de meesten nog onbekend terrein is, maakt dat weglatingen toch te rechtvaardigen zijn. De ballet-muziek is daarbij ook niet echt van de beste kwaliteit. Over Les Huguenots weet ik het niet, maar het ballet van Faust (Gounod) of Romeo et Juliette, dat is toch echt weg te laten, naar mijn mening.

Ik heb dat ook gehoord van die persoon zondag, die openlijk zijn beklag deed.

Ja, je hebt wel echte 'fans' in dat genre.
Zondag zag ik tijdens de pauze een man rondlopen in een wit T-shirt met daarop een afbeelding van Meyerbeer. Daaronder stond in grote letters 'Meyerbeer rules !'....

groetjes,

Sven.

Margo (maandag 27 juni 2005 om 17:59)

Er is inderdaad in geknipt... Ze hebben bv. de hele eerste scène van het vijfde bedrijf geknipt (de balscène met Marguerite en de koning waar Raoul vol bloed komt binnengevallen). En ook het ballet uit het derde bedrijf (na dat scènetje met die twee zigeunerinnen) hebben ze niet opgevoerd.

Voor de rest had ik de indruk dat het redelijk compleet was... maar hier en daar zullen er misschien nog wel kleinere stukjes geknipt zijn.

Pieter (maandag 27 juni 2005 om 15:28)

Hoewel ik het oorspronkelijke libretto niet heb, moet er desondanks toch rijkelijk in gesnoeid zijn. Toch minstens een half uur tot drie kwartier minder. Een toeschouwer in het publiek deed tijdens de eerste zondagvoorstelling dan ook luidruchtig zijn beklag.

Margo (maandag 27 juni 2005 om 12:11)

Wie meer wil weten over Grand-Opera kan ik "The Cambridge Companion to Grand Opera" aanraden:

http://www.cambridge.org/uk/catalogue/catalogue.asp?isbn=0521646839

Het is geen chronologisch geschiedenisboek, maar behandelt in verschillende artikels (door verschillende auteurs) verschillende aspecten van grand-opera... zoals de rol van het koor, de zangers, het ballet, het spektakel, enz. Het gaat ook dieper in op een aantal typevoorbeelden (Muette de Portici, Robert le diable, Huguenots, Prophète, ...) en de invloed op andere componisten.

Wat het stemtype van Valentine betreft... de rol wordt geassocieerd met het falcon-stemtype, naar de zangeres Marie Cornélie Falcon die de rol creëerde. Het moet een soort Franse dramatische sopraan geweest zijn (genre Régine Crespin).

Sven De Boeck (maandag 27 juni 2005 om 10:08)

Tja, daar zit iets in...

Ik had ook nog de volgende bedenking.

Omdat de Franse Grand-Opera vandaag zo'n onbekend terrein is, lijkt het mij dat je moeilijk kan oordelen over bepaalde stemtypes. Reine Margot is duidelijk een coloratuur, maar een rol zoals Raoul? In het begin lijkt hij een lyrische tenor, maar naar zijn groot duet met Valentine toe wordt het toch erg heroïsch. Het stem-type van Valentine is trouwens ook moeilijk te situeren (een hysterische sopraan misschien...).
Dit soort van opera verdient echt wel om uitgediept te worden. Na deze opera begrijpt ik trouwens ook Wagner's problematische houding tegenover Meyerbeer. Wagner was waarschijnlijk al te vaak stikjaloers...

groetjes,

Sven.

Margo (maandag 27 juni 2005 om 08:30)

Inderdaad... Ducret lispelde een beetje, dat was ik vergeten te vermelden.

Over dat acteren... je kan dat zien als deel van de rol van Valentine. Eerst gaat ze met Nevers trouwen, dan vraagt Marguerite om hem te gaan zeggen dat ze met iemand anders moet trouwen, dan wordt ze politiek uitgehuwelijkt aan Raoul, maar die moet haar dan ineens niet meer hebben, uiteindelijk trouwt ze dan toch met Nevers, maar die wordt dan door de mannen van haar vader vermoord... je zou voor minder hysterisch worden. :-{)

Sven De Boeck (maandag 27 juni 2005 om 07:37)

Ik kan mij alleen maar ten volle aansluiten bij jouw kritiek, Margo.

Dit was een opera-avond van de bovenste plank. En buiten de vocale kwaliteiten, was dit echt levend theater. Het publiek was helemaal mee, en reageerde enthousiast.
Dit was niet een soort avond, waar het publiek de aller-individueelste gevoelens van een regisseur ondergaat (met muziek en tekst van iemand anders!) en achteraf een braaf applausje geeft, maar er het zijne van denkt.

Zulke ensceneringen bewijzen dat er niks mis is met een traditionele uitbeelding van het verhaal, als je het maar (vooral muzikaal) boeiend houdt.

Wat niet betekent dat alles goed in scène was gezet. In de Bartholomeus-nacht vond ik soms toch wat weinig volk rondlopen. Dat had iets weg van de Guldensporenslag à la Hugo Claus.

Alles bijeen was het echter formidabel. En meer Meyerbeer mag zeker.
Een dikke 10 op 10 voor de Waalse Opera !

Muzikale groeten,

Sven.

wim (maandag 27 juni 2005 om 07:26)

inderdaad, alle lof voor de ORW. zelfs het koor was in heel goede doen! grootse momenten in deze grand opéra. un petit bémol: ik vond dat ducret wat lispelde en een beetje hysterisch acteerde.