Il Grand' Inquisitor

Mary Bevan en Alice Coote in Wigmore Hall*

Vandaag waren er twee liedrecitals in Wigmore Hall: met de sopraan Mary Bevan op de middag en de mezzo Alice Coote 's avonds met een waanzinnige Winterreise.

In januari van dit jaar hebben Mary Bevan en Joseph Middleton The Divine Muse uitgebracht. Het is een opname met liederen geïnspireerd door goddelijke muzes, zowel mythologische als religieuze. Een selectie hieruit voerden ze vandaag op. Centraal stond de grote Haydn-cantate Arianna a Naxos. Net zoals op de CD was dit het hoogtepunt van het programma. In twee recitatieven en twee aria's drukt Ariadne haar wanhoop, woede en verdriet uit over de verdwenen Teseus. In de eerste aria "Dove sei, mio bel tesoro" zingt Bevan met toenemende ongerustheid. In het recitatief "Ma, a chi parlo?" komt de emotionele instorting als ze Teseus ziet wegvaren, met een Teseo-schreeuw die door merg en been gaat. Ze drukt goed de klagende wanhoop uit in de aria "Ah, che morir vorrei", al kan "Misera abbandonata" nog wat meer tragiek verdragen.

Dit Haydnstuk werd ingekaderd door Wolf en Schubert. Zo kregen we twee keer Ganymed te horen. Soms is de keuze tussen Schubert en Wolf verscheurend, maar in het geval van Ganymed niet... wat mij betreft, wint Schubert met de vingers in de neus. In de Wolf-versie draaide Bevans mezza voce wel nog niet optimaal. Om in de goddelijke sfeer te blijven, hadden ze verder een aantal Wolfliederen van de priester-dichter Mörike gekozen, zoals het prachtige Gebet of Auf ein altes Bild met een spelende Jezus terwijl in het woud de boom voor zijn kruis al groeit. Van Schubert selecteerden ze de mythologische goden met Die Götter Griechenlands of een passionele Venus die zich zorgen maakt over Adonis in Son fra l'onde. In Vedi quanto adoro trekt ze de parallel tussen Dido en Ariadne, wel spijtig van het schreeuwerig slot. Schuberts Novalis-lied Marie was een originele keuze als bisnummer.

Alice Coote en Christian Blackshaw bleven bij Schubert, als vervangprogramma voor een concert van Paul Lewis. Na de excentrieke Winterreise van Ian Bostridge vorige week, kwamen we nu op een emotionele roetsjbaan terecht. Bij een vrouwelijke Winterreise-zangeres is er, nog meer dan bij een mannelijke, de vraag hoe ze Winterreise zal benaderen. Bij Alice Coote bestaat er geen twijfel over dat zij de Wanderer is, en niet een of andere afstandelijke verteller.

Al lijkt het wel zo te beginnen... alsof je rond een kampvuur zit en ze een spookverhaal gaat vertellen. Haar zeggingskracht is zo dwingend dat je haar meteen gelooft. Het overkomt me niet vaak, maar halverwege Gute Nacht had ik al tranen in mijn ogen. In Die Wetterfahne spuugt ze de "reiche Braut" letterlijk uit. Gefror'ne Thränen is het begin van één grote waanzinscène. Ze beleeft de fysische pijn van de Wanderer in Erstarrung. Der Lindenbaum begint plechtig, het is een reusachtige lindenboom, die deel uitmaakt van de horror als hij de Wanderer iets in het oor influistert. We zijn nog maar vijf liederen ver en ik ben al emotioneel uitgewrongen, zodat ik me afvroeg waar dit naartoe kan gaan.

De waanzin zet zich nog even door. Ook de "Stadt der Unbeständigkeit" van Rückblick krijgt een veeg uit de pan. Het onwezenlijk Irrlicht komt uit een ander universum. Frühlingstraum is een moment van lyrische rust, maar op geen enkel moment zakt de intensiteit, ze houdt de spanning vast tot en met de allerlaatste arpeggio in de piano. Als ze op het einde van Einsamkeit - "war ich so elend nicht" - indringend de zaal inkijkt, gaat het haar in mijn nek rechtstaan. Maar dan zijn we over de top. Die Post zorgt voor een moment met mooie herinneringen. Im Dorfe is verrassend normaal. "Ich bin zu Ende mit allen Träumen" is het begin van de berusting met Täuschung als de brenger van de verlossing en de hypnotiserende Wegweiser die naar het ultieme einde met Der Leiermann leidt. De waanzin van het begin kwam nog even terug in Mut.

In dit alles is het Alice Coote die constant op de voorgrond staat. Blackshaw is een letterlijke begeleider, die zichzelf wegcijfert. Nu, niet iedereen zal deze interpretatie kunnen smaken, maar het is hoe dan ook een Winterreise zoals je nog nooit gehoord hebt...

Publicatie: maandag 2 november 2020 om 22:22
Rubriek: Liedrecital