Médée in de Munt

Na drie jaar, herneemt de Munt Cherubini's Médée in de productie van Krzysztof Warlikowski. Les Talens Lyriques en Christophe Rousset zitten weer in de orkestbak.

Er is hier en daar wel wat gesleuteld aan de productie. Dit valt vooral op aan het decor. De lange zandbak in het midden van het podium is er nog, maar de trappen aan weerszijden ervan zijn verdwenen. Het koor staat nu op vierkanten vlakke plateaus. Het podium is in de diepte opgedeeld door middel van een spiegelwand die soms doorzichtig wordt en bijvoorbeeld de spelende kinderen van Médée en Jason tonen.

De kostuums zijn ook hier en daar veranderd. Zo begint de opera met een halfnaakte Dircé die in de zandbak ligt en dan aangekleed wordt door haar bruidsmeisjes. In de loop van de voorstelling ondergaat ze verschillende kostuumwisselingen, wat ik me ook niet herinner van drie jaar geleden.

De 50s-filmpjes en -deuntjes vooraf en tijdens de pauze zijn wel gebleven, evenals de "bevalling" van Médée van de bebloede pyama's van haar twee zoontjes in haar grote slotscène.

De meest discutabele ingreep is spijtig genoeg nog altijd aanwezig. De zangers lopen weer met een microfoontje tegen hun rechterkaak gekleefd om de dialogen versterkt de zaal in te kunnen sturen, wat heel ondramatisch en onnatuurlijk overkomt. In het geval van Nadja Michael, die weer Médée zingt, doen haar dialogen er trouwens niet veel toe. Ze mompelt wat onverstaanbare woorden, vergeet stukken tekst en slikt lettergrepen in. Haar gezongen Frans is al iets beter - af en toe is toch een woord te herkennen - maar is toch ver benedenmaats. Haar dramatische inleving, waarbij ze heen en weer geslingerd wordt tussen haar liefde én haat jegens Jason, is wel uitstekend. Zo probeert ze hem heel het eerste bedrijf te verleiden, maar raakt gefrustreerd als dat niet lukt... ondanks Warlikowski's idee om Jason toch te laten bezwijken wat uitmondt in langdurige kusscènes.

Kurt Streit is ook weer een goede Jason, zij het met wat meer vibrato in de hoogte. Hendrickje Van Kerckhove zong een mooie Dircé, alhoewel naar mijn gevoel de muziek van haar aria "Hymen, viens dissiper une vaine frayeur" smeekt om een paar trillers, die ze niet aflevert. Vincent Le Texier zong een correcte Créon.

De Munt gaat ook met live cinema-projecties beginnen. De Médée-voorstelling van 17 september zal live in de Brusselse UGC-cinema's te zien zijn. Vanaf 23 september is de opname gedurende drie weken te herbekijken op de website van de Munt.

Publicatie: woensdag 14 september 2011 om 17:51
Rubriek: Opera

Reacties

Peter Franken (vrijdag 16 september 2011 om 18:47)

Ik heb veel live opnamen van Callas, van Bellas Artes via Colon tot ROH en Lisboa. Dus enig vergelijkingsmateriaal is wel voorhanden. Maar goed, ik zal die Scala Bernstein opname nog eens rustig beluisteren.

Ricci (vrijdag 16 september 2011 om 18:15)

Duitse zangeressen legio die excellent Frans zongen van Frieda Leider tot Schwarzkopf tot....enkel de hedendaagse generatie maakt er een zootje van.
En ik ben geen callas-kloot verre van, maar die Scala Medea is grandioos qua stem en interpretatie, en da's geen de gustibus...Vroeger was niet alles beter in operaland maar er waren simpelweg betere zangers

Peter Franken (vrijdag 16 september 2011 om 14:41)

Ik ken de achtergrond van 'het verhaal' maar al te goed. Het is aan Callas te danken dat we Medea op het repertoire hebben, zij het sporadisch. Maar dat wil niet zeggen dat we alles wat we van haar kennen en kunnen beluisteren maar per definitie goed moeten vinden, immers CALLAS. Zoals de meeste liefhebbers vind ik haar geweldig, maar, en daar blijf ik bij, deze specifieke opname doet haar beslist geen recht. Ik benadruk dit om het commentaar op hedendaagse uitvoeringen wat te relativeren. Vroeger was echt niet alles beter.
Wat de dames Gens en Delunsch betreft, als ik lieg dan is dat in commissie. Ik kan me echter goed voorstellen dat het voor een Duitstalige zangeres niet eenvoudig is om een zo veeleisende partij als Medée in goed verstaanbaar Frans te zingen.

Ricci (vrijdag 16 september 2011 om 12:38)

hmmm we zullen het bovenstaande maar met een bak zout nemen. Frans geen vocale taal? Wordt uiteraard gezegd door twee zangeressen die hun moedertaal maar aan mompelen; als Vallin of Thill of wie dan ook tot aan de jaren 70 Frans zingen, is alles PERFECT verstaanbaar.
Wel juist dat je alleen mag zeuren over de verstaanbaarheid als je zelf de taal machtig bent. Dus ik hoor onegin even graag (soms zelfs liever hangt ervan af wie zingt) in het Duits.
Die 'sneer' naar Mary Callas was/is ook niet nodig. Je kent blijkbaar niet de achtergrond van het verhaal.
Callas maakt dit werk tot iets belangrijk, Scala live is zelfs beter dan Firenze live. Ik kan me inbeelden dat mme michael (die ik al gehoord) heb, zelfs niet tot haar enkels komt in deze rol noch vocaal noch scenisch.
Maar toegegeven dit is een veronderstelling op hetgeen ik reeds van haar gehoord heb. Naar deze voorstelling ga ik niet...Het leven is al zo kort. Geef mij maar mme Callas in la Scala. Ik kan er me zo perfect de mooie produktie van mme Wallmann bij denken. Een groter genie dan Kokkos en die pippo van de Munt samen.

Peter Franken (vrijdag 16 september 2011 om 09:43)

Ik was er dinsdagavond bij in De Munt en wil er ook wel wat over kwijt. Om te beginnen iets over het zingen in de Franse taal. Het commentaar van de inquisitie beperkt zich evenals een paar jaar geleden tot Medée, was er met de rest van de cast in dit opzicht niets aan de hand? De double bill Iphigénie van Audi in coproductie met De Munt gaat momenteel in Amsterdam. Naar aanleiding hiervan worden Mireille Delunsch en Véronique Gens geinterviewd door het blad Odeon. Citaat:
Frans is geen vocale taal, teveel neusklanken, geen resonantie bij het zingen door de neus, je moet trucjes toepassen om verstaanbaar te zijn.
En verder: hoeveel luisteraars zijn de Russische taal zozeer machtig dat ze net zo hardnekkig kunnen zeuren over het niet idiomatische karakter van een vertolking van bijvoorbeeld Onegin?

Een aantal jaren geleden bezocht ik Medée in Châtelet, regie Yannis Kokkos, met Antonacci als Medée. Men probeerde mee te liften op het enorme succes van Les Troyens een paar jaar daarvoor. Er werd gespeeld met twee pauzes, het was een weinig enerverend geheel ondanks de bijdrage van Antonacci. Daarmee wil ik maar zeggen dat de présence van Medée minstens zo belangrijk is als de zang. Met alleen goed verstaanbaar Frans zingen kom je er niet, je moet er staan. Wat dat betreft is het optreden van Nadja Michael nauwelijks te overtreffen.

Voor de gelegenheid ook nog eens de live opname met Callas (Scala, Bernstein) beluisterd. Wat een rommeltje was dat en Callas haalt in de verste verte niet het niveau van haar studio opname. Nee, ik vond die Medée afgelopen dinsdag zo slecht nog niet.
Die bruidsmeisjes in lange witte jurken deden nu wel erg sterk denken aan Pippa Middleton, puur toeval natuurlijk. De Amy Whinehouse outfit, leren jurk, haar extensies, van Medée zullen een paar jaar geleden voor een glimlach bij het publiek hebben gezorgd. Nu vond ik het wat wrang, en tegelijkertijd ook wel erg mooi.
Dat de opera werd gespeeld als Opéra Comique, dus met gesproken dialogen, heeft mij verbaasd. Dat deden ze zelfs in Parijs (Châtelet) niet indertijd. Toch voegen die teksten wel iets toe aan het drama. Ik vond Michael wel een aardige Gréco imitatie geven zo nu en dan. Dat daarvoor die hele geluidsversterking moest worden opgetuigd, is wel een overkill. Wat mij betreft had het wel zonder dialogen gekund.
Ik vond het een prima avond en Nadja Michael mag wat mij betreft blijven. Haar Salome (ook een moeilijk te doorgronden vrouw) in Londen vond ik overigens ook prachtig.