Bayreuth - Die Meistersinger von Nürnberg

Vorige woensdag opende de 96e Bayreuther Festspiele met een nieuwe productie van Die Meistersinger von Nürnberg. Voor de eerste keer sinds jaren voerde een Wagner nog eens de regie in Bayreuth. Katharina Wagner, de jongste telg uit de Wagnerfamilie, is tevens de gedoodverfde opvolger van Wolfgang Wagner als leider van de Festspiele.

Alhoewel ze dat zelf tegenspreekt, wordt haar regiedebuut in Bayreuth tevens als een soort sollicatiegesprek beschouwd. Ik zie eigenlijk ook niet in waarom het al dan niet kunnen regisseren van een Wagneropera een essentiële jobvereiste zou zijn om een festival te kunnen leiden.

De dagen voor de première was ze niet weg te branden uit de Duitse kranten en televisie. In een interview in de Süddeutsche Zeitung gaf ze al enige inzichten in haar regiewerk. En na een gesprek tussen Katharina Wagner en Christoph Schlingensief in de Frankfurter Rundschau verwachtte Schlingensief dat deze première op een schandaal zou uitdraaien. Over schandalen kan Schlingensief in allegeval meespreken. Zijn Parsifal-enscenering zorgde voor zowat de grootste controverse de afgelopen jaren en zal dit jaar voor de laatste keer te zien zijn Bayreuth.

De eerste reacties spraken niet echt over een schandaal, zelfs over een succes. Een en ander werd later wel bijgesteld. De avond werd in allegeval afgerond met een strijd tussen de boe- en de bravo-roepers... de twee groepen zouden allebei ongeveer even groot geweest zijn. Daarmee was een deel van Katharina's plan al gelukt. Ze wilde een discussie teweeg brengen over traditie versus innovatie, oude kunst versus nieuwe kunst, een thema waar het in Meistersinger ook over gaat. Hans Sachs is in het begin een kettingrokende ex-hippie die op een schrijfmachine hamert in plaats van op schoenen, maar die tegen het einde van de opera de regels volgt. Stolzing evolueert op dezelfde manier van rebel tot conventionalist, terwijl Beckmesser de omgekeerde weg bewandelt.

Naar eigen zeggen had Katharina op een twee derde meerderheid van boeroepers gerekend, en dus beschouwde ze de première een succes - Katharina Wagner froh über Bayreuth-Premiere - zo kan je natuurlijk alles uitleggen. Waar echter niet op gerekend was, dat sommige zangers mee deelden in de brokken. Franz Hawlata werd te licht bevonden voor Hans Sachs en zou in het derde bedrijf nauwelijks nog stem gehad hebben. Hij kreeg dan ook de volle laag. Nog erger was het gesteld met de Eva van Amanda Mace (wie!?), die een schriele stem zou gehad hebben en helemaal niet in de smaak viel van het première-publiek.

De andere rollen konden dan weer wel op veel bijval rekenen. Vooral dan de Beckmesser van Michael Volle en de Stolzing van Klaus Florian Vogt. Beide zangers maakten trouwens hun debuut in Bayreuth. Ook de dirigent Sebastian Weigle, ook een Bayreuth-debutant, mocht op appreciatie rekenen.

Recensies:

• Der Spiegel (26-7-2007): Buh-Orkan auf dem Grünen Hügel, Werner Theurich
• Festspiele.de (26-7-2007): Die Meister lassen ihre Köpfe hängen, Roman Kocholl
• Frankfurter Rundschau (26-7-2007): Reise in die deutsche Umnachtung, Hans-Klaus Jungheinrich
• Wiener Zeitung (26-7-2007): Von allen guten Meistern verlassen, Jörn Florian Fuchs
• Neue Zürcher Zeitung (26-7-2007): Tradition, Revolution und Reaktion, Marianne Zelger-Vogt
• Die Presse (26-7-2007): Wehrt euren Meistern!, Wilhelm Sinkovicz
• Kölnische Rundschau (26-7-2007): Uropa in der Unterhose, Stephan Maurer
• Bloomberg (26-7-2007): Jeers, Cheers as Bayreuth 'Meistersinger' Mixes Hitler, Nudity, Shirley Apthorp
• Le Monde (26-7-2007): Baptême du feu à Bayreuth, Marie-Aude Roux
• Berliner Zeitung (27-7-2007): So spießig ist die Avantgarde, Peter Uehling
• Hamburger Abendblatt (27-7-2007): Eine unglückselige Kopfgeburt, Helmut Söring
• Stuttgarter Zeitung (27-7-2007): Hier gilt's der Kunst nach Vorschrift, Götz Thieme
• Frankfurter Allgemeine Zeitung (27-7-2007): Weg mit der Wagner-Nase!, Eleonore Büning
• Der Standard (27-7-2007): Die Rückseite des Traditionsspiegels, Ljubiša Tošic
• Le Figaro (27-7-2007): Katharina Wagner livre une lecture décapante de l'oeuvre de son aïeul
• Financial Times (28-7-2007): Boos? That’s Bayreuth for you, Andrew Clark

Op de site van de Nordbayerischer Kurier zijn verschillende video's te zien in Bayreuth-TV. Een voorbeschouwing bij de productie en het verloop van de première, vanaf de traditionele aankomst op de rode loper van de prominenten zoals Angela Merkel, José Manuel Barroso of Ivan Rebroff, tot de reacties op de receptie achteraf en tijdens de pauzes kunnen er bekeken worden.

De website van de Bayerische Rundfunk heeft ook een reeks pagina's aan de Bayreuther Festspiele gewijd. Ze zenden trouwens alle voorstellingen uit, ook via internet te beluisteren.

Donderdag ging Tannhäuser in première. Het is een oudere productie van Philippe Arlaud. Deze regie met mooie beeldjes bleek iets geliefder te zijn bij het publiek. Christoph Ulrich Meier verving Fabio Luisi, die zeer recent afgezegd had omwille van rugproblemen. De zangers waren Frank van Aken (Tannhäuser), Ricarda Merbeth (Elisabeth), Roman Trekel (Wolfram) en Judit Nemeth (Venus ).

Recensies:

• Focus (26-7-2007): Jubel für "Tannhäuser"
• Frankfurter Rundschau (27-7-2007): Begeisterung für "Tannhäuser"
• Le Monde (27-7-2007): A Bayreuth, un "Tannhäuser" sauvé par les voix, Marie-Aude Roux
• Der Tagesspiegel (27-7-2007): Triumph des Wollens, Claus Ambrosius
• newsclick.de (28-7-2007): Die gute alte Weihestätte, Andreas Berger
• Mittelbayerische Zeitung (28-7-2007): Das fünfte Mal im roten Mohnblumenfeld, Barbara Winterstetter
• Financial Times (29-7-2007): A staging of daring simplicity, Andrew Clark

Op het programma staan ook nog de Ring des Nibelungen met Christian Thielemann in de regie van Tankred Dorst en Parsifal.

Publicatie: zaterdag 28 juli 2007 om 20:59
Rubriek: Nieuws