Winterreise in de Munt

De Munt zat gisteren nog eens (bijna) vol voor een liederavond. Maar ik vermoed dat velen gekomen zijn om Antonio Pappano nog eens aan het werk te zien, al zullen er misschien ook wel fans van Ian Bostridge bestaan.

(foto © Kalpesh Lathigra)

Oorspronkelijk zouden ze Schuberts Winterreise uitvoeren... niet meteen iets waarvoor ik naar de Munt zou afzakken, Bostridges excentrieke vertolking in Leeds indachtig. Maar op een bepaald moment hebben ze blijkbaar beslist om Hans Zenders gecomponeerde interpretatie van Winterreise op te voeren... misschien dat Pappano nog eens voor het Muntorkest, of toch de kamerorkest-versie ervan, wilde staan.

Hoe dan ook, deze versie wordt zo zelden opgevoerd dat ik Bostridge er wel voor wilde bijnemen. De Zender-versie is altijd een belevenis om mee te maken, al raakt ze me emotioneel niet zoals een "normale" Winterreise. Daarvoor is Zenders visie te opdringerig met al zijn geluidseffecten van windmachines over allerlei percussie tot melodika's toe. Voordeel is wel dat rinkelende smartphones minder opvallen...

In deze uitvoering hadden ze zelfs nog wat extra dramaturgie toegevoegd. In het eerste lied, Gute Nacht, zit het podium halfleeg en komen op een bepaald moment de houtblazers binnen en spelen rechtopstaand. Even later gebeurt hetzelfde met de koperblazers. Het is alsof de dorpsfanfare de Wanderer uitwuift. Die dorpsfanfare komt later nog eens terug voor een plechtige uitvoering van Das Wirtshaus. Ook voor Die Post gaat de trompettist even in de gang achter de orkestloge staan om de postkoets aan te kondigen. Orkestrale inventiviteit is het sleutelwoord bij Zender: een spookachtige Irrlicht, een Weens strijkwartet voor het begin van Frühlingstraum, krassende strijkers voor de kraaien, een bezwerende Der Leiermann, enzovoort.

De vocale uitdagingen voor Bostridge beginnen wel onoverkomelijk te worden. Zijn hoogte klinkt geforceerd, zijn lage noten zijn quasi-onhoorbaar. In het algemeen projecteert zijn stem heel slecht, in Der stürmische Morgen verzuipt hij zelfs helemaal in het orkest... maar dat kan ook de bedoeling van Zender geweest zijn. Er zijn ook een paar versterkte momenten - in Gute Nacht, Die Post of Mut - waarvoor een microfoon gebruikt werd (ter vergelijking, Prégardien gebruikte daarvoor indertijd een megafoon). In de Melodram-momenten is Bostridge dan weer wel goed, met soms bijtende aggressiviteit. Eigen interpretatieve inbreng blijft vrij beperkt al maakt hij van Rast - "in eines Köhlers engem Haus" - wel een mysterieuze vertelling...

Publicatie: dinsdag 20 december 2022 om 18:07
Rubriek: Concert