De kinderen der zee in het PSK

Ongeveer honderd jaar geleden werd Lodewijk Mortelmans' enige opera De kinderen der zee gecreëerd in de toenmalige KVO in Antwerpen. De Munt zette dit werk deze week terug op het programma, zij het in een concertante uitvoering in het PSK... en met alle koorpartijen gecoupeerd (wegens een aantal coronabesmettingen binnen de koren).

Afgezien van het oratorium Lucifer is dit nog maar de tweede keer dat ik zo'n grootschalig Vlaams werk live hoor. Om maar te zeggen dat het Nederlandstalig (opera)oeuvre vrij stiefmoederlijk behandeld wordt. Een en ander heeft misschien te maken met beschikbare Nederlandskundige zangers... of het ontbreken daarvan.

In De kinderen der zee staat de vloek over de familie Mariën centraal: elke vrouw wordt weduwe voor ze haar eerste kind krijgt. Dus als Ivo Mariën met Stella trouwt, ondanks de waarschuwingen van Ivo's moeder Geertrui en de oude visser Petrus, weet je dat het noodlot zal toestaan... zoals het elke opera betaamt. Tegen de achtergrond van een vissersgemeenschap - ik vermoed dat de couleur locale daarvan enigszins verloren gaat zonder de koren - heeft Mortelmans een orkestraal indrukwekkende partituur geschreven. De invloed van Wagner is bij momenten heel tastbaar. Dirigent Alain Altinoglu doet er alles aan om dat ook dik in de verf te zetten. Dat daarbij de zangers roemloos tenonder gaan in zijn fortissimo-orkestklank is blijkbaar het minste van zijn zorgen.

Voor twee van de drie protagonisten is dat effectief een groot probleem. Tineke Van Ingelgem als Stella en Yves Saelens als Ivo zijn nauwelijks hoorbaar, laat staan verstaanbaar. Al wordt het vanaf het tweede bedrijf iets beter. Werner Van Mechelen kan als Petrus wel min of meer stand houden en zet dan ook een genuanceerd portret neer van Petrus. Ik vraag me dan ook af hoe dit werk zou geklonken hebben als de sopraan- en tenorpartij bezet zouden geweest zijn met echte Wagnerstemmen van het Tristan- en Isolde-kaliber. Hoe dan ook, is dit voor herhaling vatbaar.

Publicatie: donderdag 21 oktober 2021 om 08:49
Rubriek: Opera

Reacties

ricci (maandag 25 oktober 2021 om 09:27)

Volgens de zaalbezetting (on line) was de zondagvoorstelling wel degelijk goed volgeboekt, dat dan de 2de voorstelling minder was tsja een opera zonder koor waar koor zo belangrijk is...misschien had men de tweede uitvoering beter in antwerpen geprogrammeerd?
En dan de idioten op klara die bij "uitzending gemist" een volledige akte weglaten?!? Van barbarisme gesproken.
Ben je zeker dat prinses zonneschijn niet is doorgegaan? Herinner me ergens dat er zelfs een radio uitzending was was.

Filip Vanderhoeven (zondag 24 oktober 2021 om 03:09)

In het seizoen 1982-1983 heeft de toenmalige Opera voor Vlaanderen een nieuwe, geënsceneerde voorstelling van ‘Prinses Zonneschijn’ (Paul Gilson) moeten schrappen omdat bij de generale repetitie bleek dat tenor Nick Dumont zijn tekst nauwelijks beheerste.

En nu schijnt ook op deze ‘Kinderen van de Zee’ een vloek te rusten. Nadat het concert vorig seizoen reeds moest worden uitgesteld vanwege de lockdown, was de Munt nu genoodzaakt de koren én kinderkoren (die wel degelijk gerepeteerd werden) te schrappen vanwege COVID-19 besmettingen in verschillende koorclusters.
Hierdoor hebben we niet alleen een onvolledig concert te horen gekregen, maar is ook de kans verloren gegaan voor een integrale opname van deze opera door VRT / Klara.

De zeer geringe publieke belangstelling voor dit unieke concert (BOZAR was niet eens half gevuld op woensdag) vind ik ook zeer teleurstellend. Zeker in een tijd waarin de politiek zijn mond vol heeft van ‘onze Vlaamse identiteit’ en een ‘Vlaamse canon’. Ik heb alvast geen Vlaamse politici gespot in de zaal van deze federale instelling.

Zelf ben ik DeMunt zeer dankbaar voor de programmatie van ‘De kinderen der zee’. De hele concertreeks van dit seizoen is trouwens in grote mate gewijd aan Belgische componisten.

Kris Cornelis (vrijdag 22 oktober 2021 om 12:03)

Zeker de moeite waard om dit werk te horen. Hoewel de partituur toch al eens wisselde van kwaliteit. tweede deel van het eerste bedrijf was zeer goed. Delen van het tweede ook. Derde praktisch volledig goed, op het "lastige" slot na (zou ook een uitdaging zijn voor een regisseur).
Louter qua verstaanbaarheid (los van het soms luide orkest) was ik aangenaam verrast. Zeker Yves Saelens en Werner Van Mechelen deden echt hun best. Je kon de tekst bijna volgen zonder de boventitteling. Dit waren voor mij ook de twee beste stemmen. Yves Saelens had misschien wat krachtiger mogen zijn maar zijn tenor charmeert. Werner Van Mechelen bevestigd en ik kijk uit naar zijn Klingsor in mei volgend jaar.

ricci (donderdag 21 oktober 2021 om 19:30)

de cut is/was blijkbaar alleen bij uitzending gemist, faut le faire

ricci (donderdag 21 oktober 2021 om 17:50)

euh, was er niet een volledige akte geschrapt? De derde?
Voor herhaling vatbaar maar dan met Blockx, DeBoeck en Wambach en zonder cuts en MET koor. Waren die niet allemaal gevaccineerd dan?
"Het vlaamsch" is idd meer veranderd dan het Engels en het Frans maar Wagner's Duits is even archaisch hoor.....
Echte Wagner stemmen hebben we al lang niet meer in dit land en verstaanbaar zingen in het Nederlands is ook een gave die tot het verleden behoort. Nochtans tot eind jaren zeventig was dit geen probleem.

Hugo (donderdag 21 oktober 2021 om 14:53)

Ik kan me volledig aansluiten bij de observaties van Margo. Mooie orkestpartituur maar van de zangers viel niet veel te horen. Wat me wel stoorde was het archaïsche Vlaamsch van het libretto. Bij momenten was de Franse vertaling gemakkelijker te volgen dan de originele tekst. Doet in elk geval verlangen naar meer. Hugo