Il Grand' Inquisitor

Ema Nikolovska in Berlijn*

Gisteren hoorden we een prachtig recital met Manuel Walser tijdens de Berlijnse Schubertweek. Maar net als je denkt dat het niet meer beter kan worden, wandelen Ema Nikolovska en Wolfram Rieger binnen... voor een simpelweg fe-no-me-naal Schubertrecital !

Begin dit jaar heb ik haar ontdekt tijdens haar recital met Martineau in de Wigmore Hall. In Berlijn bevestigt ze de indruk die ze in Londen gemaakt had op spectaculaire wijze. Niet alleen met haar charme en prachtige mezzo, maar vooral met haar expressieve vertolkingen die zich ook weerspiegelen in haar gezichtsuitdrukkingen en haar goed uitgedachte programma.

Ze begint opgewekt met een dansant Lied aus der Ferne en een Erntelied waarvan de positiviteit afspat. Maar de stemming slaat om in Der Sänger am Felsen. Er wordt een naadloze boog gespannen naar An den Mond als hij de maan bevraagt, en vervolgens naar Abends unter der Linde als hij troost vindt in het geruis van het lover van de linde. De sfeer wordt nog wat donkerder met Die Sommernacht en Erinnerung die het doodsthema verder uitwerken. En dat allemaal om uiteindelijk uit te komen bij Schillers Leichenphantasie.

Leichenphantasie heeft het nummer D7 meegekregen in de Deutsch-cataloog en is dus echt heel vroege Schubert. Hij was 15 toen hij deze 20-minutenlange Schillerballade componeerde. Zoals vaak bij de jonge Schubert beeldt hij veel uit, ook in de piano. Soms lijken het wel horrorfilmeffecten. Of nog, de strofe "Mutig sprang er im Gewühle der Menschen" klinkt wel heel modern. Hoe dan ook, Nikolovska gaat van de ene strofe naar de andere met telkens wisselende emoties en kleuren.

In het tweede deel krijgen we nog meer onbekend repertoire, opgehangen aan een rode draad die over twee Schiller-liederen loopt: Der Flüchtling en Elysium. Nikolovska is de perfecte pleitbezorger om ook deze zelden tot nooit gespeelde liederen wat meer op het programma te zetten. Puur technisch maakte ze indruk op het einde van Elysium met "ein ewig Hochzeitfest" dat niet moet onderdoen voor de beruchte "Alliebender Vater" uit Ganymed.

Het tweede deel was begonnen met een vroege Goethe-Sehnsucht. Een lied dat begint met een vraag - "Was zieht mir das Herz so?" - is ideaal om je meteen nieuwsgierig te maken. En zo neemt Nikolovska je op sleeptouw door deze Schubertwereld. An die Laute is het bekendste lied uit dit deel, en ook hier schuilt er achter elke hoek weer een andere kleur en klankverbuiging. Een laat lied als Das Weinen hoor je ook zelden. Mogelijk schrikt het strofisch karakter sommige zangers af, maar een fantasierijke zangeres als Nikolovska draait daar haar hand niet voor om. Het einde van het recital was even origineel als de rest met Schuberts enige Melodram Abschied von der Erde, gereciteerd met een vastberaden spreekstem.

Ik kan amper wachten tot de concertzalen terug open gaan om deze fenomenale liedzangeres echt live te horen ! Tot dan moeten we het doen met opnames van onder andere dit recital.

Publicatie: zaterdag 23 januari 2021 om 22:22
Rubriek: Liedrecital