Der Schmied von Gent in Antwerpen

Franz Schrekers laatste opera, Der Schmied von Gent, werd de afgelopen decennia wereldwijd slechts een handvol keren opgevoerd. Opera Vlaanderen voegt een nieuwe productie toe aan dat korte lijstje

Smee, seine Frau, Maria, Jozef (foto © Annemie Augustijns)

Der Schmied von Gent is een faustiaans verhaal over de Gentse smid Smee die rijk wordt na een pact gesloten te hebben met de duivel. Als na zeven jaar zijn termijn afloopt, draait hij de drie duivels een loer en kan hij het pact verbreken. Na een interventie van Sint-Jozef krijgt de oude Smee toch toegang tot de hemel. De Duitse regisseur Ersan Mondtag maakte met deze productie zijn operadebuut en brengt een kleurrijke en visueel opulente productie met de nodige humor, knettergekke kostuums en een ronddraaiend decor. De ene kant van dat decor zijn rijhuisjes van de Gentse Ajuinlei, de andere kant het Gravensteen waaruit een gigantische beeld van Baal oprijst.

Gedurende twee bedrijven gaat het allemaal goed, maar een Duitse regiseur zou zijn geld niet waard zijn als hij niet zou zorgen voor een streepje hedendaagse relevantie. In het programmaboek probeert hij een vergezocht verband tussen Smee en de Congolese dekolonisatie uit te leggen, weinig overtuigend wat mij betreft. Zo krijgt de oude Smee aan het begin van het derde bedrijf een typische Leopold II-baard en wordt een mand met afgekapte handen aangesleept. Maar wat me het meest stoorde, was dat hij de opera minutenlang stillegt zodat we ongehinderd naar de donderspeech van Lumumba kunnen luisteren. Wat een perfecte productie had kunnen geweest zijn, wordt zo met één klap om zeep gebracht.

Schreker heeft voor Der Schmied von Gent een rijke en eclectische partituur afgeleverd met muziek die gaat van geuzenliederen tot brede Straussiaanse muziektapijten waarbij ik soms ook wat Humperdinck of Berg meen te horen. Het probleem is dat de dirigent Alejo Pérez vooral de nuances tussen forte en fortissimo exploreert waardoor ik met hoofdpijn de zaal verliet. De rol van Smee is geschreven voor een grote basbariton. Net zoals voor Golaud, valt Leigh Melrose een paar niveaus te licht uit. Kai Rüütel zingt daarentegen "seine Frau" met een mooie en ruime mezzo. Ook Michael J. Scott overtuigt met zijn stralende tenor als Slimbroek en Vuvu Mpofu zingt Astarte met een goede lyrische sopraan die wel nog wat piept in de hoogte.

Publicatie: maandag 3 februari 2020 om 09:38
Rubriek: Opera

Reacties

Stefan Caprasse (maandag 17 februari 2020 om 15:58)

Heel interessant (en mooi!) werk. Het soort laatromantische werken waarvan ik prachtig vind dat ze opnieuw gespeeld worden (zoals bv ook 'Das Wunder der Heliane' en 'Cardillac'). Inderdaad eclectisch maar waarom niet? Dat is bv 'Carmen' tot in zekere mate op zijn manier ook... En luid? OK, het mag -soms- iets subtieler... En inderdaad goede zanger-acteurs, helemaal in hun -komische- rol.

Wat die koloniale toestanden betreft: Dat was inderdaad totaal naast de kwestie. Het wordt wel al van in de eerste helft gesuggereerd (koninklijk paleis, wapens), maar daar stoort het nog niet echt. Maar het begin van III met de toespraak van Lumumba en de archieffilmbeelden, dat was er inderdaad sterk over en totaal tegen de geestigheid van de rest van de enscenering in. Nu, totaal om zeep hielp het de produktie niet en de ganse slotscene voor de hemelpoort vond ik dan weer terug bijzonder hilarisch. Dus in zijn geheel vond ik het zeker een geslaagde produktie en als hij zich voortaan van die soort storende stijlbreuken zou willen onthouden, mag die man zeker nog -liefst komische- opera's regisseren, want hij heeft beslist het talent operazangers te laten acteren...en een visueel mooi en humoristisch scenebeeld te creeren...

Kris Cornelis (zaterdag 15 februari 2020 om 10:54)

Er zat bij de uitvoering die ik bijwoonde meer volk in de Antwerpse opera dan bij Don Carlos, bij het begin van het seizoen. Nu, het was het zien en horen wel waard, los van dat derde bedrijf dan... het leek muziekaal ook wat met haken en ogen aaneen te hangen. Zeer eclectische partituur. Luid, ja (maar is dat nu eenmaal niet het "klankapparaat" van een orkest- of operapartituur van begin/midden 20e eeuw, Turandot, Elektra, Lady Macbeth,...). Goeie zangers. Zeer goed orkest.

Dolf (woensdag 12 februari 2020 om 23:50)

Gisteren de laatste voorstelling meegemaakt. Een verrassend werk en een verfrissende realisatie. Op een CD van "Der Schatzgräber na" kende ik deze componist niet.
Het Congo-verhaal (hoe terecht de aanklacht ook weze) was absoluut misplaatst en de inlassing was absoluut ergerlijk. Het zo benadrukken van de dynamiekverschillen was evenmin bevorderlijk, toch niet in een kleinere zaal als in Antwerpen.

Er werd algemeen goed gezongen, met inderdaad Kai Ruütel als klasse apart. De vertolking van Leigh Melrose was lichter, maar ik heb hem niet als een paar niveaus te licht ervaren. Hij heeft de avond evenwichtig uitgezongen en een boeiende incarnatie van Smee neergezet.