Roderick Williams in Oxford (2/3)

Deze avond zetten Roderick Williams en Christopher Glynn hun reeks met de Engelstalige Schubert-cycli verder. Net zoals bij "Müllerin", werd ook Winter Journey voorafgegaan door een creatie: World of Ice.

De jonge Amerikaanse componist Ross Griffey heeft vorig jaar drie maanden in Oxford doorgebracht en in de collectie van de Bodleian Library zeer uiteenlopende teksten verzameld over de Noordpoolexpedities van de 19de eeuw. Zo werden tijdens de lange periodes als het schip vastzat in het ijs door de bemanning krantjes gedrukt met gedichten, werden toneel- en muziekvoorstellingen opgevoerd, enz. Dit lichtere aspect horen we in de eerste helft van de cyclus. Let Me Speak of the Amusements of the Members of the Expedition is het langste lied met fragmenten uit de aankondigingen van die voorstellingen. Griffey verwerkt in de tussenspelen de leuke muziek van "Ivy Green". Het past wonderwel bij de melodieuze muziek die hij zelf bedacht heeft.

Eén van die gedichtjes is Laura Glaucus. Voor Griffey is dat de naam van een zeemeeuw die tussen de verschillende schepen van een expeditie vliegt en uiteindelijke sterft. Deze korte tekst komt drie keer, als een soort refrein, terug. Telkens iets donkerder getoonzet, in overeenstemming met het verdere verloop van de cyclus. In de tweede helft heeft Griffey zich laten inspireren door het dagboek "Farthest North" van de Noor Fridtjof Nansen en horen we de donkere kant van de expedities. Het begin van Thursday, September Sixth wordt door de pianist gesproken, de zanger begint te neuriën en bedenkt plots dat het zijn vijfde huwelijksverjaardag is. Aangrijpend wordt het in het voorlaatste lied Thoughts Come. De openingszin - "thoughts come and thoughts go" - komt telkens terug, als een spiraal van waanzin waarin hij vastzit.

De bas Nicholas Mogg geeft perfect uiting aan de verschillende aspecten van de cyclus, maar weet toch vooral te ontroeren als Nansen. Wat mij betreft, mag World of Ice direct opgenomen worden in het ijzeren liedrepertoire.

Na een korte pauze zong Roderick Williams Jeremy Sams' vertaling van Winterreise. In tegenstelling tot de "Müllerin", had Winter Journey toch een vreemd schizofreen effect op mij. Als ik namelijk maar één noot hoor van een van de Winterreise-liederen, dan hoor ik ook al meteen de - uiteraard Duitse - tekst in mijn hoofd. Als die dan doorkruist wordt door een Engelse tekst, dan ontstaat chaos... des te meer omdat Jeremy Sams niet letterlijk vertaalt, maar soms andere accenten legt.

Na een eerste beluistering valt vooral op wat gesneuveld is. Geen "Gute Nacht" in Goodnight, maar "remember me". Dreaming of Spring is toch niet helemaal hetzelfde als "Frühlingstraum". "I felt less torment, less pain in here" klinkt in Loneliness toch minder miserabel dan "War ich so elend nicht". En het slot van The Fingerpost - "And it shows the road to travel and the road I left behind" - is iets helemaal anders dan "Eine Strasse mus ich gehen, die noch keiner ging zurück".

Wat er ook van zij, deze Engelse versie helpt Roderick Williams wel in zijn vertolking. Toen ik hem vorig jaar Winterreise heb horen zingen in Buxton, was ik minder overtuigd, vooral omwille van een gebrek aan eenheid of visie in zijn vertolking. In Winter Journey is zijn vertolking veel directer en slaat de ontgoocheling van de afwijzing van de Wanderer heel snel om in woede.

Maar van deze avond, onthoud ik toch vooral World of Ice...

Publicatie: maandag 21 oktober 2019 om 23:05
Rubriek: Liedrecital