Carmen in Luik

De Opera van Luik blijft volharden in de boosheid door ook lange opera's zoals Carmen pas om 20 uur te laten beginnen. Het werd bijgevolg weer een bijna-nachtvoorstelling, des te meer omdat de voorstelling met meer dan 20 minuten vertraging begon omdat het orkest moest wachten op de harpiste...

Carmen, Don José (foto © Lorraine Wauters)

Stefano Mazzonis di Pralafera moet wel heel veel van deze opera houden, want het is amper zeven jaar geleden dat hij Carmen op het programma zette. Die voorstelling speelde indertijd nog in hun tent en paste misschien niet op het podium van het operahuis om ze eventueel te hernemen. Henning Brockhaus tekende dan ook voor een nieuwe productie. We blijven echter in een circustent, ontworpen door Margherita Palli...

Brockhaus wilde, naar eigen zeggen, een productie zonder de gebruikelijke Carmen-clichés. Desalniettemin heb ik zo mijn twijfels of een circusvoorstelling een goede invalshoek is. Het geeft wel de mogelijkheid om allerlei spektakelmomenten te bedenken... zoals acrobaten... of Carmen die haar entrée maakt op een olifant... of smokkelaars als mime-spelers... of een circushondje dat kunstjes vertoont (kwestie van de aandacht wat af te leiden van het duet tussen Micaela en Don José)... of flamenco-dansers die aan het begin van het eerste en tweede bedrijf de voorstelling nodeloos stilleggen. Het slaat allemaal nergens op, maar laat dat de pret vooral niet drukken.

De recent gevierde Speranza Scappucci stond weer in de orkestbak en zorgde voor een bruisende uitvoering waarbij gekozen werd voor de opéra-comique-versie met gesproken dialogen. Er zijn twee bezetting voorzien. Ik hoorde gisteren de eerste bezetting met een substantiële Belgische inbreng.

Escamillo (foto © Lorraine Wauters)

Op een Belgische Carmen moeten we waarschijnlijk nog even wachten, dus kregen we met Nino Surguladze een Georgische. Vorig jaar zong ze in Damnation een veel te dramatische Marguerite. Die dramatische inslag is echter wel perfect voor een rol als Carmen. Haar Frans klinkt al iets beter, maar is nog ver van foutloos, maar is stukken beter dan dat van de Micaela.

Micaela is waarschijnlijk de rol die het eenvoudigst met Belgische zangers bezet zou kunnen worden. Maar toch vonden ze het nodig om een Italiaanse brulboei te engageren. De stem van Silvia Dalla Benetta is buiten proporties voor Micaela en hoort meer thuis in het stevigere verismo-werk. Haar ontroerende aria "Je dis que rien ne m'épouvante" werd vakkundig in de vernieling gezongen.

De twee mannelijke hoofdrollen waren dan ook interessanter, niet in het minst omdat je ze kon verstaan zonder de boventiteling te moeten volgen. Marc Laho zong een uitstekende Don José met vooral een prachtige Bloemenaria, inclusief een mezza voce slot. Hij houdt het perfect uit tot het laatste bedrijf al was er af en toe toch wat vermoeidheid te horen. Lionel Lhote zong Escamillo met een Toreadorenlied dat zowel stuwing als nuancering had... eigenlijk een te beperkte rol voor zijn interpretatieve mogelijkheden.

Publicatie: woensdag 31 januari 2018 om 09:13
Rubriek: Opera

Reacties

Margo (dinsdag 13 februari 2018 om 13:53)

Ik had ook wel aan Van Dam gedacht. Maar de vraag was niet wie er grote Escamillo's zijn, maar welke zanger geassocieerd wordt met een rol. Bv. Tosca = Callas, Wotan = Hotter, Marschallin = Schwarzkopf, Tamino = Wunderlich, Lucia = Sutherland, Escamillo = ???

Als ik aan Van Dam denk, dan denk ik in de eerste plaats aan rollen als Golaud, of Boccanegra, of Falstaff, of St-François, ...

Ricci (dinsdag 13 februari 2018 om 10:22)

hmmm lange tijd was dit wel DE José van Dam rol hoor, trouwens één van de beste zo niet DE beste Escamillo ooit, en zingen deze rol uiteraard ZEER graag, Goed betaald voor weinig stemproduktie

Stefan Caprasse (vrijdag 9 februari 2018 om 15:47)

Ernest Blanc moet één van de beste Escamillo's geweest zijn en als dusdanig toch een beetje met de rol geassocieerd... Maar inderdaad: de rol is psychologisch vrij oninteressant, één aria, veel macho gedoe en één ietwal gevoeliger moment "si tu m'aime, Carmen...". (ook Carmen heeft daar trouwens een gevoeliger moment...) Desondanks moet hij vokaal natuurlijk wel imponeren.

Margo (vrijdag 9 februari 2018 om 15:07)

Ik heb Escamillo nooit echt als een multi-dimensionale rol gezien... één aria en wat bijhorend macho-gedrag in het derde bedrijf en klaar is kees. Het is het soort rol waar elke (bas)bariton zo snel mogelijk vanaf wil, denk ik. Ik kan me bv. niet meteen een zanger voor de geest halen die écht met deze rol geassocieerd wordt.

Als Silvia Dalla Benetta al wat "ouwelijk" klinkt, is dat waarschijnlijk omdat ze al 47 is... nog niet stok, maar ook niet meer piep (om even Wim Sonneveld, of was het Toon Hermans, te parafraseren)... in alle geval ouder dan de gemiddelde Micaela.

Bart De Kegel (donderdag 8 februari 2018 om 17:18)

Ik heb zelf de voorstelling van zondag 28 januari kunnen meepikken.
Surguladze zong, hoewel haar Frans inderdaad slechts is wat het is, een voortreffelijke Carmen. Het belooft veel goeds voor een potentiële Dalila. Ook Azucena en de Favorita Leonora liggen voor de hand.
Verder onthoud ik toch weer enige misbezettingen. Lhote zong als altijd prachtig en imponeert met de uit marmer gehouwen hoogte maar ik vind de stem te licht voor Escamillo. Een lyrisch bariton in een basso cantante rol maakt dat het eigenlijk enkel nog gaat om het etaleren van de hoogte en het maakt het karakter ééndimensionaal.
Bij Della Benetta het omgekeerde: het blikkerige in het timbre en het volume dat met sprekend gemak wordt geproduceerd suggereren een beduidend dramatischer Fach dan dat waar Micaëla om vraagt. Daardoor ging alle lyriek verloren en werd de figuur ongeloofwaardig. Ik zie die vrouw wé Elena en zelfs Abigaille zingen. De stem klinkt wel al wat ‘ ouwelijk’ wat toch wat verontrustend is.
Laho zat tijdens de voorstelling die ik zag ernstig in de problemen: intonatorisch wankel, ademproblemen waardoor zelfs midden in woorden werd geademd en een letterlijk krakende hoogte die, omdat hij zo verstandig was niet door te duwen, net niet oversloeg. Ter zijner verdediging: het klonk alsof de man ziek was. Goddank blijkbaar beter tijdens overige voorstellingen.
Tot slot nog eens een open doekje voor Maestra Scappucci. Ik meen het nog eens geschreven te hebben op deze pagina’s: deze dame is absoluut top! Ze houdt de teugels strak op technisch niveau én creëert tegelijkertijd orchestrale vervoering en zindering. Het orkest lijkt onder haar directie steeds herboren. Evviva!!!

Stefan Caprasse (woensdag 31 januari 2018 om 11:44)

Ik heb zondag (zelfde bezetting) wel van de voorstelling genoten... Alsook de 3 vrienden die ik meegenomen had (en waarvan 2 amper operaervaring hebben).
Men kan zich natuurlijk bedenkingen maken bij het cirkusmilieu. Was dit een Carmen die zich AFSPEELT in een cirkusmilieu of een Carmen die OPGEVOERD wordt in een circus? Het geheel oogde in elk geval mooi. Dat Carmen bv op een olifant opkomt (en Don José op een moto) amuseerde me meer dan het me zou kunnen ergeren. En vermits U zich destijds toch ook amuseerde aan de krokodillen in de Siegfried van Castorf? :-) .OK, het hondje was een beetje belachelijk... De flamenconummers stoorden me ook in het geheel niet (in een matineevoorstelling kijkt men ook minder op het uur...) al bevestigden deze de 'cliché's rond Carmen' meer dan ze ze vermeden... Dat de smokkelaars eerder komisch werden voorgesteld vond ik ook niet slecht, dat zijn ze bij Bizet (zeker in de dialogen-versie) ook al...
Ik vond het een schitterende bezetting. Surguladze was vokaal EN fysiek een schitterende Carmen, maar haar frans kan inderdaad beter... Ik ben een stuk minder streng over de Micaela van Benedetta. "Brulboei" vind ik zeker overdreven en ik vond ze zelfs haar aria vrij mooi zingen (maar wie ben ik...). Verder ook niets dan lof voor Laho en Lhote.
En Scapucci dirigeerde schitterend, bv een enorm gedreven prelude op het laatste bedrijf...
Wat betreft de gekozen versie viel het me op dat (naast het gebruik van de dialogen-versie) de muzikale gedeelten vollediger waren dan gemiddeld gebruikelijk. Er waren geregeld orkestrale stukjes te horen die men anders niet hoort. En stukken als de koren in het eerste bedrijf en de duelscene in het derde waren hier ook volledig alsook de herhaling door Carmen "Il souffre de partir..."(2de bedrijf).
Kortom, voor mij was het genieten...