Gerald Finley in Edinburgh

Om maar meteen met de deur in huis te vallen... Gerald Finley is een liedzanger van het hoogste niveau. Zijn liedrecital in Queen's Hall, met Julius Drake aan de piano, behoort tot de hoogtepunten van dit festival.

De eerste helft van hun recital bestond uit Heine-Lieder van Robert Schumann. Al die liederen behoren tot het standaardrepertoire en ik verwachtte me dan ook niet echt aan iets nieuws... maar toch.

De drie deeltjes van Der arme Peter hebben een anekdotisch karakter van ene Peter die verliefd is op Grete, maar die met Hans trouwt. Het is een combinatie van Das ist ein Flöten und Geigen en Ein Jüngling liebt ein Mädchen uit Dichterliebe... dacht ik... tot vanmorgen. De eerste twee akkoorden verwijzen naar de klank van een draailier, zoals we die kennen van Der Leiermann. Deze verwijzing naar Winterreise is dan ook de inspiratie voor hun hele interpretatie van Der arme Peter die tot een onontkoombaar dramatisch einde leidt met "Er hat verloren seinen Schatz, drum ist das Grab der beste Platz".

Na de vier extra-Dichterliebe-liederen, waaronder een ontroerende Lehn' deine Wang, namen ze de maat van vier Schumann-ballades. Belsatzar is een van mijn lievelingsballades omdat het een minstens even grote expressiekracht van de uitvoerders vraagt als bijvoorbeeld Erlkönig. Gerald Finley beschikt over alle expressieve mogelijkheden om deze ballade volledig tot zijn recht te laten komen en evenaart daarmee moeiteloos de versie van Thomas Quasthoff. Zo is er een klein beschonken lachje bij "Des Königs Wangen leuchten Glut" dat overmoedig uitgroeit tot een grootse "Ich bin der König von Babylon". Plots slaat de sfeer om en verdwijnt alle kleur uit Finley's stem bij "Dem König ward's heimlich im Busen bang". En dan valt er een geladen stilte waarbij heel de zaal zijn adem inhoudt; de spanning stijgt ten top als de vuurletters op de muur verschijnen en Belsatzar gruwelijk vermoord wordt.

Met Histoires naturelles van Ravel tonen ze hun onderkoelde humoristische kant in Le paon, een delicate toonvoering in Le grillon, de elegantie van Le cygne, verwondering in Le martin-pêcheur en groteske robuustheid in La pintade. Om te eindigen zongen ze een groep Engelstalige liederen van Barber en Ives. Barbers Solitary Hotel komt uit "Ulysses" van James Joyce, waarbij Finley erin slaagt om structuur en logica te brengen in de loshangende zinsdelen. Voor Ives' Charlie Rutlage haalt Finley zijn vettigste Texaans accent boven tot grote verwondering van het Schots publiek.

Het publiek in Queen's Hall was op dat moment al extatisch en kreeg nog twee bisnummers. Met Ravels Chanson ecossaise gaven ze een knipoog naar Edinburgh. Maar The desert van Louis Emmanuel was de culminatie van al hun kunnen. Het is weer een ballade, maar deze keer van het hilarische soort, over een man die in de woestijn verloren gelopen is en de gieren al boven zijn hoofd ziet cirkelen. Met een oneindig aangehouden "I'm saved" tijdens het piano-naspel werd een onvergetelijk recital afgesloten.

Op 3 september zendt BBC Radio 3 het recital uit... niet te missen.

Publicatie: woensdag 25 augustus 2010 om 17:30
Rubriek: Liedrecital