Wozzeck in Antwerpen

De Vlaamse Opera opende haar seizoen met Wozzeck van Alban Berg in wat een wisselvallige voorstelling bleek te zijn.

De regisseur Guy Joosten verplaatst de handeling naar het heden, wat met deze opera best wel kan. Hij verwijdert wel alle militaire verwijzingen of de logische relaties tussen Wozzeck en bijvoorbeeld de kapitein of de dokter. De tamboer-majoor wordt een krachtpatser. Iedereen leeft op straat, ergens onder een brug, aan de rand van de maatschappij. Wozzeck en Marie zijn de enige wan wie het karakter getekend wordt, alle andere personages lopen in meer of minder bezopen toestand over het podium.

In het midden van het podium staat een bivaktent, waarvoor een choreografie bedacht werd, maar die verder voor niet meer gebruikt wordt dan voor het onzichtbaar laten opkomen en afgaan van de zangers... kwestie van de coulissen niet te moeten gebruiken.

Wozzeck houdt zich vooral met de bescherming van zijn kind bezig, wat wel voor een aantal tedere scènes zorgt, terwijl Marie eerder de agressieve moeder speelt. Dat kind krijgen we niet te zijn, maar slaapt in een kinderwagen, alias een kartonnen doos op wielen. En dat is voor mij meteen een van de problemen met deze productie.

Ik zat de hele voorstelling te denken wat Joosten dan met de laatste scène zou doen... als het kind uitgelachen wordt door de andere kinderen en zo de kiemen gelegd worden voor een nieuwe Wozzeck-in-wording. Uiteindelijk laat hij de nar terugkomen die zich over de kinderwagen ontfermt en ook het kinderliedje zingt. Nu, "ontfermen" is nogal dubbelzinnig, aangezien de nar voorgesteld wordt als een in het zwart geklede doodsengel, inclusief zwarte vleugels. Ik vond dat maar een zwakke oplossing en minder overtuigend dan het origineel.

De moord op Marie en de dood van Wozzeck waren wel goed gedaan. Het water van de poel wordt hier een riool waarin hij eerst Maries lijk dumpt via het mangat, en waarin hij later zelf ook verdwijnt.

Op muzikaal vlak, herinner ik me vooral de dirigent Martyn Brabbins die het orkest overdreven luid liet spelen. Ik heb er nog hoofdpijn van. De bariton Gabriel Suovanen was een bleke Wozzeck. Gelukkig kon ik op de boventitels voortgaan om te weten wat hij zong. Noëmi Nadelmann was een goede Marie met expressionistische trekjes. Maar door haar agressieve vertolking blijft er niet veel over van de intieme momenten die Berg geschreven heeft voor haar en haar kind.

Publicatie: donderdag 24 september 2009 om 19:07
Rubriek: Opera