Luisa Miller in München

Luisa Miller is de laatste van de "vroege" Verdi-opera's die ik in München kon zien. Het was een voorstelling met een interessante enscenering en met een overwegend middelmatige bezetting.

Je moet geen groot genie zijn om van graaf Walter en Wurm schijnbaar dezelfde persoon te maken. In hun duet zingen ze zelfs dat hun lot verbonden is. Voortbordurend op dit thema, gaat de regisseur Claus Guth echter nog een hele stap verder, wat leidt tot interessante confrontaties.

Het begint al bij het decor. Christian Schmidt heeft een decor op een draaiplateau ontworpen met vier muren. Die vier muren delen het podium op in vier kwadranten. In die muren zijn grote ramen die al dan niet afgedekt zijn met gordijnen. Als de gordijnen open zijn, dan zien we in de andere "kamer" het spiegelbeeld. In het huis van Miller worden de tafel en de stoelen gekopieerd; Miller speelt ook cello, zodat die cello ook als extra element dient om het spiegelbeeld te versterken. Walters kasteel wordt dan gekenmerkt door een salon met strakke zetels en een salontafel. Figuranten treden als dubbels op van Miller, Luisa of Rodolfo.

In deze spiegelwereld speelt Wurm een cruciale rol doordat Guth hem gewoon elimineert uit het verhaal. Hij laat hem echter verschillende dubbelrollen spelen, vooral dan als Miller en Walter. Bijvoorbeeld in de eerste scène, als Wurm eist van Miller dat hij Luisa met hem laat trouwen, zien we plots een tweede Miller (alias Wurm) in het spiegelbeeld. Deze scène wordt zo een dialoog van Miller met zichzelf. Het klinkt vreemd, maar het werkt verbazingwekkend goed. Ook het Wurm-Walter-duet wordt zo'n dubbele monoloog.

Een scène die minder goed werkt, is die wanneer Wurm (alias graaf Walter) Luisa dwingt om een brief te schrijven waarin ze verklaart dat ze nooit van Rodolfo gehouden heeft. Maar door creatief om te gaan met de boventiteling, is er waarschijnlijk nauwelijks iemand die in de mot heeft dat er lichtjes gefoefeld wordt.

De confrontatie en het aansluitend duel tussen Rodolfo en Wurm, is het enige moment dat Wurm ook even in de gedaante van Rodolfo kruipt. Rodolfo schiet zijn spiegelbeeld neer... wat waarschijnlijk verklaart waarom Wurm niet meer optreedt in de laatste scène van de opera om dán vermoord te worden. Maar aangezien hij daar toch niets te zingen heeft, valt de schade nogal mee.

In de middelmatige bezetting torent Zeljko Lucic boven iedereen uit. Hij zingt een liefhebbende Miller, die alles doet om zijn dochter te beschermen. "Sacra la scelta" is weer een schitterende demonstratie van wat de Verdi-stijl zou moeten zijn.

Krassimira Stoyanova doet eigenlijk niets verkeerd als Luisa Miller, maar op geen enkel moment kan ze me beroeren. Na elke pauze klinkt haar stem klein en heeft ze weer wat tijd nodig om op te warmen, maar voor de rest zingt ze voorbeeldig, met aandacht voor de tekst en legt ze emotie in haar grote aria "Tu puniscimi, o Signore"... maar toch ontbreekt er iets ondefinieerbaars dat me over de streep zou moeten trekken.

Ramón Vargas zou Rodolfo zingen, maar om een of andere reden kregen we ene Mikhail Agafonov te horen. Voor een invaller kan je misschien niet té kieskeurig of té kritisch zijn, maar over deze Agafonov valt niet veel goeds te vertellen. Hij perst er wel alle hoge noten uit, maar ze klinken genepen, lelijk en niet altijd even juist. Op het einde van het eerste bedrijf klonk hij al vermoeid. "Quando le sere al placido" werd dan weer de zaal ingebruld zonder enige vorm van poëzie... maar de meerderheid van het publiek leek het schitterend te vinden.

Michele Pertusi ontgoochelde als Graaf Walter. Hij beperkte zich tot mooigezang, maar er zat weinig reliëf in zijn vertolking. Gezien het concept van deze productie, kan van Steven Humes niet verwacht worden dat hij een individuele stempel op de rol van Wurm drukt, maar hij doet perfect wat van hem verwacht wordt. Tenslotte wil ik ook nog Elena Maximova vermelden als Federica omwille van haar super-sexy timbre.

De dirigent was Massimo Zanetti. Sommigen herinneren zich hem nog van zijn korte passage bij de Vlaamse Opera. Maar met deze Luisa Miller is het duidelijk dat dit zijn natuurlijk habitat is en niet Wagner, Strauss of Debussy wat hij in Antwerpen moest/wilde dirigeren...

Publicatie: vrijdag 24 juli 2009 om 08:26
Rubriek: Opera