Il Grand' Inquisitor

Mendelssohn in Schloss Herten

Felix Mendelssohn werd op 3 februari 1809 in Hamburg geboren. Die 200ste verjaardag wordt overschaduwd door de verjaardagen van Haydn en Handel, maar dat weerhield het Klavier-Festival Ruhr niet om dit toch te vieren in Schloss Herten tijdens hun traditioneel Liederweekend. Wie hadden ze beter kunnen vragen dan Graham Johnson om zo'n programma samen te stellen ?

Mendelssohn heeft slechts een beperkt aantal liederen gecomponeerd, vaak strofisch en met de nadruk op een melodische zanglijn, maar toch voldoende om twee liedrecitals te vullen. Donderdag stond "Der Unbekannte Felix Mendelssohn" op het programma met liederen uit de jaren 1820-1830, pakweg de tienerjaren van Mendelssohn. Vrijdag passeerden de latere liederen vanaf 1831 tot zijn dood in 1847. Alle liederen werden strikt chronologisch uitgevoerd. Wat het vocaal gedeelte betrof, wisselden de sopraan Geraldine McGreevy, de tenor Ben Johnson en de bariton Brandon Velarde elkaar constant af.

Het zal niet verbazen dat bij die vroege liederen veel onbekende liederen zitten, al is het maar omdat verschillende liederen pas recent gepubliceerd werden. Twee van de vroege liederen zijn echter wél heel bekend... de twee ballades Hexenlied en Neue Liebe. Het zal wel geen toeval zijn dat de beste zanger van de avond, Geraldine McGreevy, deze beide liederen zong. Telkens weet ze de spookachtige toverwereld met veel kleur te tekenen.

Ze was ook de avond begonnen met Ave Maria, Jungfrau mild, gecomponeerd in 1820, met veel coloraturen die aan een Bachkantate doen denken; zou de jonge Felix hier al zijn verering voor zijn geliefde Bach ontdekt hebben ? Tussen al die onbekende liederen, zong McGreevy ook nog twee pareltjes die het ontdekken waard zijn, een dramatische Der Wassenfall die alle stuwing meekrijgt die je van een waterval verwacht en het enige bisnummer van die avond... Lieben und Schweigen, een ontroerend mooi lied dat absoluut opgenomen moet worden in het repertoire.

Ben Johnson heeft een stralende tenor, die soms heel opera-achtig klinkt. In een feestelijk lied als Erntelied (ja, er zat ook een Schubertlied in het programma, kwestie van voor een beetje afwisseling te zorgen en als contrast voor het Mendelssohn-lied op dezelfde tekst) komt die grootschaligheid goed tot zijn recht. Maar hij kan zijn stem ook terugplooien voor een intieme uitvoering van Ich denke dein, wenn durch den Hain.

Ik ben nog niet overtuigd van de mogelijkheden van Brandon Velarde. Als hij forte zingt, klinkt hij redelijk goed met een aangenaam timbre, alhoewel zijn intonatie wat twijfelachtig wordt. Maar in zachtere passages lijkt hij soms te croonen. En een enkele keer werd hij betrapt op een slordige onvoorbereide inzet. Desalniettemin zong hij ook een lied dat ik als een ontdekking beschouw... Scheidend druipt van de Sehnsucht

In het tweede recital, ging Brandon Velarde echter helemaal de mist in. Voor de "late" Mendelssohn waren de liederen en duetten gegroepeerd in vier groepjes van telkens zes liederen. In het eerste groepje, zong hij zelfs de helft van de liederen en de reactie van het publiek was op zijn best lauw te noemen. Er gaat geen bezieling uit van zijn vertolking en ook technisch overstijgt hij amper het niveau van een middelmatige conservatoriumstudent. Zelfs Andres Maienlied viel volledig plat. Dit is een van de Wunderhornliederen en een iet of wat zanger met fantasie en gevoel voor humor kan daarmee het publiek op zijn hand krijgen... gisteren kon ik enkel geeuwen.

Ben Johnson daarentegen bevestigde zijn eerste indruk. Hij kreeg een paar van bekendere Mendelssohn-liederen te zingen, zoals het gezwinde Pagenlied en het Venetianische Gondellied. Maar het was in de rustigere liederen dat hij zijn stemcultuur volop ten toon kon spreiden. Bei der Wiege en Erinnerung werden gekenmerkt door uitstekend piano-zingen waarbij zijn stem constant goed bleef zitten. Hij sloot het officieel deel af met het allerlaatste lied dat Mendelssohn schreef, Altdeutsch Frühlingslied met Bachiaanse pianobegeleiding. Deze zanger wil ik wel eens in een volledig liedrecital horen. Ondertussen wist Geraldine McGreevy weer te ontroeren met Sun of the sleepless. Maar ook Der Mond en Nachtlied hoorden bij haar toppers.

McGreevy gaf de aftrap voor een reeksje bisnummers, te beginnen met Mendelssohns beroemdste lied Auf Flügeln des Gesanges. De twee mannen volgden daarna met twee Schumann-liederen en maakten zo de brug naar het liederweekend van volgend jaar, wanneer Schumanns 200ste verjaardag gevierd zal worden.

Publicatie: zaterdag 23 mei 2009 om 08:50
Rubriek: Liedrecital