Golda Schultz in Schwarzenberg

Gisteren gaven de Zuid-Afrikaanse sopraan Golda Schultz en de Amerikaanse pianist Jonathan Ware allebei hun debuut bij de Schubertiade Schwarzenberg.

(foto © Schubertiade Schwarzenberg)

Twee jaar geleden verscheen haar debuut-CD This be her verse met uitsluitend liederen van vrouwelijke componisten, die als inspiratie diende voor hun Schubertiade-programma. Liederen van Emilie Mayer, Rebecca Clarke en Nadia Boulanger werden samengevoegd met liederen van Schubert om zo kleine groepjes te vormen. Bijvoorbeeld Boulangers La mer est plus belle (het Verlaine-gedicht dat beter bekend is in de versie van Debussy) was de inleiding tot twee Schubert-waterliederen Am See en Auf dem Wasser zu singen. Het probleem is dat een dergelijk concept veel te ingewikkeld is voor een doorsnee-recitalpubliek en dus werd er te pas en - vooral - te onpas geapplaudisseerd.

Golda Schultz beschikt over een mooie, glanzende en ruime sopraan die moeiteloos de Angelika-Kauffmann-Saal vult, ook als ze mezza voce zingt. Het is het type stem dat beter overkomt live dan de indruk die ik van haar gekregen had na het beluisteren van haar opname. Ook op expressief vlak - zowel vocaal als via haar gezichtsuitdrukkingen - doet ze het uitstekend. Allemaal kwaliteiten die essentieel zijn om de lange bloemenballade Viola boeiend te maken en houden. Zo schakelt ze naar een andere emotie voor het dramatische kantelpunt "Doch ein ängstlich Gefühl ... Denn sie stehet ganz allein", of eindigt ze met een uitgepuurd slot... de hoopvolle warmte van het Schneeglöcklein van de eerste strofe is ondertussen verkild. Twee bloemenliederen van Emilie Mayer, Abendlied en Du bist wie eine Blume, vervolledigden het eerste blokje.

Emilie Mayer, een tijdgenote van Robert Schumann en onder andere leerlinge van Carl Loewe, componeerde ook een Erlkönig. Het heeft een paar interessante kenmerken zoals een arpeggio-begeleiding als de Erlkönig de eerste keer verschijnt of een Requiem-naspel na de dood van het zoontje. Maar als geheel komt het lied geforceerd over met struikelende prosodie, alsof Mayer al het mogelijke doet om het lied vooral niet op de versie van Loewe of Schubert te laten lijken. De Schubert-Erlkönig zou een paar liederen later volgen. Schultz leek wel een paar keer verward te zijn met de Mayer-versie, maar ze gaf een opvallend dramatische lezing van het Goethe-lied.

Het was trouwens een zeldzaam moment toen Jonathan Ware erin slaagde om deze Erlkönig naadloos te laten volgen op The Seal Man van Rebecca Clarke. Deze ballade kent de laatste jaren een zekere populariteit, maar Schultz' vertolking is met voorsprong een van de beste die ik tot nu toe al gehoord heb. Het openingsvers - "And he came by her cabin to the west of the road, calling" - had een er-was-eens-gevoel waardoor ik meteen op het puntje van mijn stoel zat. Wat volgde was een meeslepende vertelling. De pauzes die ze bijvoorbeeld liet vallen in "and she went down into the sea with her man, who wasn't a man at all" hadden een fenomenale dramatische spanning. Het hoogtepunt van de avond.

Een belangrijk deel van het succes van haar Clarke-vertolkingen had ook te maken met haar dictie die in haar eigen taal perfect is. Haar Duits is redelijk goed, ondanks af en toe wat medeklinkerloos gewauwel, maar haar Frans is totaal onverstaanbaar. Het feit dat de Schubertiade niet de oorspronkelijke liedteksten afdrukt in het programmaboekje, maar enkel de Duitse vertaling, helpt ook niet echt. Bij het begin van het laatste liedgroepje met Boulangers Cantique heb je er zo het raden naar waar het over gaat. Het was wel een interessante intro tot Schuberts Die junge Nonne, wat ze van begin tot einde in een stormachtig forte zong. Eerder was ze al in dezelfde val getrapt bij Gretchen am Spinnrade (wel na een indrukwekkend mooie "Kuss"). De sfeer van het laatste lied, Nacht und Träume, raakte ze wel goed en had wat mogen doorschemeren in Die junge Nonne.

Voor het enige bisnummer keerde ze terug naar Rebecca Clarke en het bekende volkslied Down by the Salley Gardens.

Publicatie: zondag 25 augustus 2024 om 12:08
Rubriek: Liedrecital