Il Grand' Inquisitor

Katrien Baerts in deSingel*

Op de valreep, voor alle cultuurhuizen weer sluiten, vond gisteren nog het concert plaats van Het Collectief onder leiding van Henk Guittart en met sopraan Katrien Baerts... noodgedwongen in een lege Blauwe Zaal.

In dit concert brachten ze een concert dat op het programma van het "Verein für musikalische Privataufführungen" had kunnen gestaan hebben. In november 1918 had Schönberg deze vereniging opgericht om daar hedendaagse muziek uit te voeren, die in de gewone concertzalen verguisd werd. Het waren privé-concerten die enkel voor leden toegankelijk waren. Het is een cynische toevalligheid dat net dit programma opgevoerd werd aan de vooravond van de tweede Belgische lockdown...

De muziek die op het programma stond, was oorspronkelijk voor groot orkest gecomponeerd, maar werd hier uitgevoerd in arrangementen voor een kleiner ensemble zoals Het Collectief. Het concert begon en eindigde met twee instrumentale stukken. Weinigen zullen tegenwoordig Prélude à l'après-midi d'un faune van Debussy nog als "modern" beschouwen - alhoewel Pierre Boulez naar verluidt dit werk als het begin van de moderne muziek beschouwt - maar het was de ideale opener van het concert. Als uitsmijter stond de componist die zowat alle 20ste-eeuwse componisten beïnvloed heeft: Richard Wagner en zijn Vorspiel und Liebestod uit Tristan und Isolde.

Die invloed hoorde ik vooral in de Sechs Orchesterlieder van Schönberg, niet in het minst in het eerste lied Natur waar het openingsvers "Nacht fliesst in Tag und Tag in Nacht" een Wagneriaans karakter heeft. Het zijn zes machtige liederen die je nog in Schönbergs tonale periode kan situeren. Het uitbundigde Das Wappenschild is opwindende en meeslepende muziek, van het soort waar je kippenvel van krijgt. Het is in dit soort grote liederen dat Katrien Baerts me verraste. Het is lang geleden dat ik haar nog gehoord heb, maar haar stem lijkt me groter en kleurrijker geworden... ofwel werd ik misleid door de microfoons. Desalniettemin gaf ze een bevlogen uitvoering met als hoogtepunt een gevoelig gezongen Petrarca-sonnet Voll jener Süsse.

Voor deze Schönbergliederen stonden de Altenberg-Lieder van Alban Berg op het programma, ook een verzameling liederen die je zelden hoort. Het was bijvoorbeeld pas vorige maand dat ik ze voor het eerst "live" hoorde tijdens het recital van Christian Gerhaher. Katrien Baerts gaf ook van deze liederen een overtuigende vertolking. In Schneesturm hoorden we haar slanke sopraan. Het schandaallied Gewitterregen sloot ze af met een licht monkelende "Siehe, Fraue, auch du brauchst Gewitterregen". Über die Grenzen des All werd gekenmerkt door vocale diversiteit van het gefluisterd Sprechgesang van "plötzlich ist alles aus" tot de stratosferische slot-hinaus. Na een klagende Nichts ist gekommen, gaf ze me in het dramatische Hier ist Friede een passend Wozzeck-gevoel...

Je kan het concert nog bekijken via de concertpagina van deSingel, waar je ook het programmaboekje kan vinden.

Publicatie: vrijdag 30 oktober 2020 om 11:19
Rubriek: Concert