Il Grand' Inquisitor

Irmgard Seefried & Christa Ludwig - Wolf-Lieder

Het label Orfeo d'Or is vooral bekend omwille van zijn "Festspieldokumente" met memorabele live opnames van (meestal) liedrecitals tijdens de Salzburger Festspiele. De vijf CD's met de recitals die Dietrich Fischer-Dieskau en Gerald Moore rond 1960 gegeven hebben, zijn bijvoorbeeld verplicht luistermateriaal voor elke liedfanaat. Onlangs heeft Orfeo weer een aantal van die opnames uit de archieven van de ÖRF opgevist en uitgebracht onder het motto "Bewahrung des Unwiederholbaren".

De CD met Wolf-liederen, uitgevoerd door de sopraan Irmgard Seefried en Erik Werba, hoort zonder enige twijfel thuis in die reeks. Het is een compilatie van twee recitals in het Mozarteum van respectievelijk 1956 en 1959. Kreten als "perfectie", "subliem", "geniaal" en "definitieve uitvoering" komen spontaan in me op bij het beluisteren van deze opname.

Er bestaat geen twijfel over dat voor Irmgard Seefried liederen zingen synoniem is met communiceren. En dat doet ze dan ook... en hoe ! Elk lied krijgt meteen de juiste kleur en emotie mee.

Dit komt goed tot uiting in het recital van 1956 met liederen uit het Italienisches Liederbuch. De manier waarop ze alleen al het woord 'Liebster' zingt in "Mein Liebster singt am Haus" drukt haar pijn en verdriet uit. Zonder problemen schakelt ze dan over naar de knipoogjes van "Ihr jungen Leute", de gereserveerde humor van "Wie lange schon" of het spottende "Du denkst mit ein Fädchen mich zu fangen". Maar dramatiek ontbreekt ook niet in "Verschling der Abgrund", en haar interpretatie van "Mir ward gesagt" gaat door merg en been. "Mein Liebster ist so klein" is dan weer aandoenlijk teder. Even later hoor je verontwaardiging in haar stem als ze "Schweig einmal still" zingt.

De Mörike-Lieder van het recital uit 1959 krijgen een vergelijkbare expressie. In "Der Gärtner" speelt er weer een glimlach rond haar mond als ze over 'die schönste Prinzessin' zingt. Maar in het daarop volgende "Das verlassene Mägdlein" komt er een harde trek rond haar mond en zie je haar in het haardvuur staren. De stemming slaat weer om met het kokette "Begegnung".

Op een paar uitzonderingen na, zijn de liederen uit het Spanisches Liederbuch iets minder bekend. "Ach, des Knaben Augen" is vertederend, terwijl "Sie blasen zum Abmarsch" de tegenhanger is van "Ihr jungen Leute".

Een absolute aanrader !

Vijfentwintig jaar later zit Erik Werba nog altijd aan de piano, maar nu met Christa Ludwig als de zangeres, en... op het gigantische podium van het Großes Festspielhaus. En zou dat de oorzaak zijn waarom ik nooit hetzelfde contact voel als bij Seefried ? Het lijkt wel alsof ze harder moet werken om die zaal met meer dan 2000 luisteraars te bereiken, en dat die afstand op een of andere manier ook merkbaar is op de opname.

Op haar programma staat ook Wolf, maar telkens voorafgegaan door liederen van Richard Strauss. Op een handvol liederen na, vind ik Richard Strauss toch al geen interessante liedcomponist, en dat zal er dus ook wel toe bijdragen dat de vonk nooit echt overspringt.

De liederen die grotendeels piano gezongen worden, werken nog het beste, zoals "Anakreons Grab" of "Verschwiegene Liebe". Ook in Strauss' "Morgen" - een van dat handvol - houdt ze de spanning vast tot op het einde. Het is pas op het einde van het recital, met Wolfs Mignon-Lieder, dat de communicatie min of meer tot stand komt.

Ik had eigenlijk beter verwacht...

Publicatie: donderdag 5 augustus 2004 om 21:19
Rubriek: CD & DVD