Elisabeth Kulman in Schwarzenberg

De Oostenrijkse mezzo Elisabeth Kulman is bij ons niet erg bekend, aangezien ze haar carrière hoofdzakelijk in Wenen opgebouwd heeft. Ze kwam wel recent in het nieuws omdat ze beslist heeft om geen scenische opera's meer te doen en enkel nog concerten te zingen (meer uitleg op haar website)... en ook liedrecitals.

foto © Schubertiade Schwarzenberg

Kulman en haar pianist Eduard Kutrowatz hebben een vrij unieke opstelling bedacht. De piano staat rechts op het podium en de zangeres staat links. Het is vreemd om zien dat zangeres en pianist elkaar de rug toe keren. Het is ook niet erg praktisch, want bij elke inzet moet Kutrowatz zich half draaien... wat na verloop van tijd lachwekkend wordt. Ook akoestisch is het bevreemdend omdat de klank van de piano en de mezzo geen geheel vormen. Het is alsof je luistert met een koptelefoon op, met de piano in je rechter- en de stem in je linkeroor.

Ze brachten een mooi opgebouwd programma dat een consistent geheel vormde met avond- en nachtliederen, en daarmee samenhangend het romantische idee van de dood. Het had ook een mooi recital kunnen worden als Kulman tenminste begeleid werd door een liedpianist die naam waardig.

Kutrowatz hamert er lustig op los, zoals zelfs een jonge Eric Schneider tijdens zijn onstuimigste momenten nooit gedaan heeft. Verfijnde liederen als Am Grabe Anselmos of Am Bach im Frühlinge worden zo in de vernieling gespeeld. Halverwege Abendlied der Fürstin moet de piano even donder en bliksem evoceren en dat is zo ongeveer het enige moment dat hij in karakter was. Hij heeft ook een carrière als jazz-pianist en tijdens Florio zat hij blijkbaar in de verkeerde zaal.

Ik had Elisabeth Kulman nog nooit eerder gehoord en verwachtte een redelijk grote, zaalvullende stem van een zangeres die rollen als Fricka, Waltraute of Brangäne placht te zingen. Maar met het eerste lied, Am Bach im Frühlinge, liet ze alle nuances van het piano en pianissimo horen. Dat werd zelfs nog extremer in haar pianississimo uitvoering van het bekendste Schubert-Wiegenlied (D498). Het was het stilste dat ik iemand ooit heb horen zingen en toch droeg haar stem als een fijn lichtstraaltje tot achteraan de zaal.

Ik was dan ook benieuwd naar wat ze met Nachtstück, één van mijn favoriete Schubert-liederen, zou doen... zeker omdat ze vooraf had aangekondigd dat ze dat lied wou opdragen aan de gisteren overleden acteur en regisseur Helmuth Lohner, die haar stem ooit zou vergeleken hebben met "een schalmei". Maar dat was buiten de opdringerige Kutrowatz gerekend, die blijkbaar niet begrepen had dat het harpspel van de stervende "Alte" niet thuishoort op een rockconcert.

Ik heb wel enige bedenkingen over hoe ze soms haar borststem gebruikt. Als ze in Der Jüngling auf dem Hügel de lage optie neemt bij "Der Totengräber kam" en dan even in haar borststem duikt, is dat perfect verdedigbaar. Maar als ze in Der Zwerg volledige frases van de dwerg grauwelt, dan is dat vooral lelijk... des te meer omdat het een totaal andere klank is dan de rest van haar stem.

Hoedanook, het was een interessante eerste kennismaking met Elisabeth Kulman en ik hoop haar zeker nog terug te horen, maar dan met een deftige pianist in plaats van een macho.

Publicatie: woensdag 24 juni 2015 om 06:28
Rubriek: Liedrecital