Der goldene Hahn in Saarbrücken

Der goldene Hahn, of iets beter bekend met de Franse titel Le coq d'or, is een van die opera's die eigenlijk nooit opgevoerd worden... net zoals de meeste andere opera's van Rimski-Korsakov. Maar dat heeft het Saarländisches Staatstheater in Saarbrücken er niet van weerhouden om nu toch een nieuwe productie op poten te zetten... in een Duitse vertaling.

De gouden haan speelt zich zoals alle sprookjes af in een onbestemd ver land. De uitgebluste koning Dodon krijgt van zijn astroloog een gouden haan die hem waarschuwt als er onheil dreigt uit het buurland Shemakha. Bij de eerste waarschuwing stuurt hij zijn twee zonen ten strijde, ze sneuvelen. Bij de tweede waarschuwing gaat hij zelf, ontmoet de koningin, wordt verliefd en ze trouwen. Terug thuis eist de astroloog zijn loon op voor de haan en kiest de koningin, waarop de koning hem dood en de haan de koning dood. Het volk blijft alleen achter, met de vraag of ze wel een koning (of tsaar) nodig hebben.

Dit was Rimski-Korsakovs laatste opera, maar hij heeft hem nooit opgevoerd gezien. Het is dan wel een sprookjesopera, maar is geschreven ter ondersteuning van de opstanden die rond 1907 uitbraken in Rusland en hij geeft daarmee toch een weinig verhulde kritiek op de toenmalige tsaar... waardoor de opera meteen gecensureerd werd. Vanuit die maatschappijkritische invalshoek zijn er voor een regisseur allerlei mogelijkheden. Maar er is ook de tegenstelling tussen de overwegend mannelijke wereld van de koning en de vrouwelijke van de koningin, wat dan weer verbanden oproept met de Toverfluit.

Johannes Pölzgutter houdt het echter neutraal, maar probeert wel een eigen invulling te geven aan een aantal rollen. De zangeres van de gouden haan zien we nooit (ze kwam zelfs niet groeten). Het "moderne" waarschuwingssysteem zijn voor hem de media, en daarom wordt de haan voorgesteld als een TV-toestel. De twee bedrijven in het paleis van de koning zijn trouwens helemaal nogal karikaturaal met groteske kostuums en ongrappige humor. Het tweede bedrijf bij de koning is wel mooi. Hij beschouwt de koningin dan wel als een natuurramp (?), maar dankzij wat videobeelden en rook is dit nog enigszins feeëriek.

Deze productie vond ik dus niet erg geslaagd en ook op muzikaal vlak bleef ik op mijn honger. De meeste zangers én het koor projecteerden hun stemmen moeizaam in de zaal... het feit dat de zaal letterlijk halfleeg zat, kan daar misschien ook iets mee te maken hebben. Dat kwam ook de tekstverstaanbaarheid niet ten goede, des te meer omdat ze geen volledige boventiteling gebruiken, enkel een paar korte aanduidingen over wat er gebeurt.

Jiri Sulzenko heeft als de koning de grootste rol. Hij moest ook het meest vechten tegen de akoestiek en had weinig uitstraling als koning, alhoewel... een hele avond rondlopen met een grote buik en pyama daar ook nefast voor is. De astroloog heeft een onmogelijke tessituur, Janos Ocsovai probeerde er het beste van te maken. Ik was wel grotendeels tevreden van Herdis Anna Jonasdottir als de koningin. Haar stem projecteerde goed en ze was overtuigend in haar "beroemde" coloratuuraria.

Publicatie: vrijdag 8 mei 2015 om 08:39
Rubriek: Opera