Werther in Essen

Werther begint en eindigt met "Noël, Noël, Noël, ..." en het is dan ook - na La bohème - één van de voor de hand liggende opera's om tijdens de kerstperiode te vertonen. Gisteren hernam de opera van Essen de productie van Carlos Wagner, die vorig jaar in première ging.

foto's © Matthias Jung

Regisseur Carlos Wagner is bij ons onder andere bekend van Le Duc d'Albe in de Vlaamse Opera. In Essen ziet zijn Werther er vrij traditioneel uit... al kan hij zich niet bedwingen om de Bailli incestueuze trekjes te geven waardoor Sophie schichtig rondloopt zonder veel levenslust. Johann en Schmidt mogen dan wel twee drinkebroers zijn, maar daarom moeten het nog geen slapstickfiguren worden die tegen palen lopen en dronken door vensters tuimelen.

Het decor bestaat grotendeels uit een levensgroot poppenhuis, met beneden de woonkamer en boven de zolder/slaapkamer van Charlotte waar ze de brieven van Werther bewaart. Delen van dat huis kunnen opzij schuiven zodat we een blik krijgen op de wereld buiten Charlottes huis... de natuurwereld van Werther.

Werthers "O nature pleine de grâce" tot en met "Prends le deuil, o nature" is de inspiratie om Werther expliciet met de natuur, en de drie seizoenen die de opera doorloopt, te verbinden. Bij zijn eerste optreden is het volop zomer. Hij ligt, blootsvoets, uitgestrekt op een groene grasheuvel te pallieteren met een korenaar in zijn mond. In het tweede bedrijf is het herfst en als hij het huis binnenstormt - "Un autre est son époux" - waaien de herfstbladeren binnen, later velt een herfststorm een boom die door het dak van het huis valt. En in het derde bedrijf begint het te sneeuwen als hij binnenkomt met "Oui, c'est moi, je reviens". In het laatste bedrijf sterft hij in een desolaat sneeuwlandschap naast een omgewaaide kerstboom.

Met Abdellah Lasri heeft de opera van Essen een Werther van wereldklasse in haar ensemble. Zijn stem klinkt mooi, heeft de nodige slagkracht om door het orkest te geraken en is onwaarschijnlijk homogeen over zijn volledig bereik. Als je het gemak hoort waarmee hij zingt, zou je haast gaan twijfelen of er wel zoiets als registers bestaat.

Zijn stemcontrole is ronduit fenomenaal. Het mezza voce waarmee hij "Lorsque l'enfant revient d'un voyage" begint, priemt als een laserstraal de zaal in. Daarna laat hij zijn stem volledig openbloeien om te eindigen met een overweldigend forte. Hij alleen al is de reis naar Essen waard. Daarenboven zingt hij ook nog eens in perfect Frans, wat niet van de rest van de bezetting gezegd kan worden.

De enige die qua verstaanbaarheid hetzelfde niveau haalt, is Tijl Faveyts. Zijn jonge bas heeft ook voldoende gravitas om een geloofwaardige Bailli neer te zetten.

Voor de andere zangers zijn de boventitels een noodzaak. Michaela Selinger heeft de stem en de warmte voor Charlotte, maar ze spreekt de helft van de klinkers verkeerd uit. Christina Clark is de huis-soubrette in Essen, maar haar stem sprankelt niet voldoende (meer) voor Sophie. Heiko Trinsinger is een verdienstelijke Albert.

Publicatie: zondag 28 december 2014 om 10:27
Rubriek: Opera