Ariane et Barbe-Bleue in Parijs

Een paar jaar geleden heeft de Vlaamse Opera al eens een concertante uitvoering gegeven van Dukas' Ariane et Barbe-Bleue. Maar als Mortier een geënsceneerde voorstelling voorziet in de Bastille, dan kan je dat eigenlijk niet laten liggen... ook al is het een productie van Anna Viebrock.

Anna Viebrock is vooral bekend als de decorontwerpster van Christoph Marthaler, wat niet meteen een aanbeveling is, wat mij betreft. Voor Ariane et Barbe-Bleue cumuleert ze de taken van decor- en kostuumontwerpster en doet ze ook de regie. Via de kostuums zie je dat ze de actie laat plaatsvinden in de 40-er jaren van vorige eeuw. Ariane en haar voedster zijn een soort ontdekkingsreizigers of journalisten - Ariane draagt bijvoorbeeld ook een fototoestel uit die periode op haar buik - die de vrouwen van Blauwbaard gaan bevrijden.

Het decor heeft het typische Viebrock-behang en bestaat uit verschillende kamers die lijken op een werkatelier met grote ramen en met neonverlichting. Dit decor lijkt me duidelijk geïnspireerd op de mythe van Ariadne en het labyrint waaruit ze Theseus, dankzij haar draad, helpt ontsnappen... een bron die ook als inspiratie gediend heeft voor Maeterlincks libretto. De zes sleutels openen telkens een deur van een volgende kamer waardoor de tocht naar de zevende, verboden deur een zoektocht wordt door een labyrint. Dit vond ik wel een goed idee. Het enige nadeel is dat, als Ariane en de voedster in de achterste kamers zijn, ze ver van akoestisch ideaal geplaatst zijn.

Dit labyrint krijgt ook nog een weerslag in de geprojecteerde video's. Naast het decor is een lege wand waarop live video's geprojecteerd worden van de camera's die verborgen zijn in de verschillende kamers. Bij de eerste doortocht, worden zo bijvoorbeeld de binnenkomst in een kamer getoond of is de camera gericht op de edelstenen die daar liggen. Eenmaal de zevende kamer geopend werd, worden hoofdzakelijk beelden getoond van camera's die een bovenaanzicht van de kamers laten zien waarin de vijf vrouwen van Blauwbaard rondlopen... door dit bovenaanzicht en de schijnbare muren van de neonlampen liet dit op mij ook een labyrint-indruk na.

De regie van Viebrock is allemaal heel duidelijk. Ze is niet echt vernieuwend, diepgravend of beklijvend... maar ze wordt gelukkig niet ontsierd door irritante Marthaleriaanse maniërismen.

De rol van Ariane vraagt een zogenaamde "falcon" als stemtype, een soort Franse dramatische sopraan. Ik zou niet meteen kunnen bedenken welke huidige zangeres aan die eisen kan beantwoorden. Alhoewel ik haar nooit live gehoord heb, was volgens mij de onlangs overleden Régine Crespin de laatste die de rol van Ariane recht had kunnen doen. Bij gebrek aan beter kwam de Parijse Opéra dan maar terecht bij Deborah Polaski. Maar ze maakt teveel fouten tegen het Frans en ze brult vooral over het orkest, wat ver verwijderd is van de vereiste Franse stijl. De voedster van Julia Juon is iets beter.

Blauwbaard is maar een klein rolletje. Het is dan ook pure luxe om voor dat handvol noten iemand als Willard White te engageren. Zijn verschijning is op zich al indrukkenwekkend, wat misschien meegespeeld heeft in deze bezettingskeuze. Drie van de vijf vrouwen werden vertolkt door prijsdragers van de jongste Koningin Elisabethwedstrijd. De rol van Sélysette (meteen ook de grootste van de vijf) werd gezongen door Diana Axentii. De respectievelijk eerste en tweede laureaten, Iwona Sobotka en Hélène Guilmette, zongen Ygraine en Mélisande.

Het mooiste van de avond zat echter in de orkestbak. Sylvain Cambreling dirigeerde uiteraard en mocht op het einde de ondertussen obligate twee of drie boes van hardnekkige tegenstanders incasseren... alhoewel ik daar geen enkele reden toe vond. Alle nuances die ontbraken bij Ariane, waren wel aanwezig in het orkest. Het moment dat bijvoorbeeld de zevende deur geopend wordt, en de ragfijne orkestklanken zich mengen met de even ijle vrouwenstemmen is hemels. De ouverture zou een tussenspel uit Pelléas et Mélisande kunnen zijn. Ook het voorspel van het derde bedrijf - gespeeld voor een gesloten doek - is prachtige muziek. Ik ben ervan overtuigd dat, als Ariane iets eenvoudiger te bezetten zou zijn, deze opera vaker zou opduiken in de operaseizoenen...

Publicatie: dinsdag 18 september 2007 om 07:46
Rubriek: Opera