Il Grand' Inquisitor

José van Dam in Brussel

Het Brussels Conservatorium was volgelopen voor een recital van 'onze' José van Dam ten voordele van de organisatie "La Tramontane - maisons d'enfants à Bruxelles". Samen met zijn vaste pianist Maciej Pikulski brachten ze een programma met voor ieder wat wils... Franse liederen voor de pauze en opera-aria's na de pauze.

In tegenstelling tot wat men misschien zou verwachten, waren het de 'mélodies' die de limieten van Van Dams stem het best toonden. Poulencs Bestiaire, waarmee hij de avond opende, klonk bij momenten zelfs fragiel. Een bewijs hoe meedogenloos liederen kunnen zijn.

Maar als hij Duparc zingt, is hij nog altijd fenomenaal. De expressie die hij legt in "de tes traîtres yeux" van L'invitation au voyage of het strelende "un sommeil doux" van Extase zijn maar twee voorbeelden van José Van Dams meesterschap. Het Duparc-groepje eindigde hij niet met een van de extroverte liederen, die een natuurlijk applaus losweken, maar met Chanson triste. Dit is een van de absolute meesterwerken van het genre en Van Dams ingetogen uitvoering laat niemand onberoerd.

Met Poulencs Chansons gaillardes werd een logische brug geslagen van het intieme lied naar de opera van het tweede deel. Hier kregen we terug een José Van Dam te horen, waar de jaren blijkbaar geen vat hebben gehad op zijn stem.

Van de drie Mozartaria's sprong Leporello's cataloogaria eruit. Het is een gedroomde aria voor een stemacteur... en Van Dam stelde niet teleur. De beschrijving van Don Giovanni's veroveringen was treffend, zonder grote gebaren te maken maar met een sterk staaltje van "acteren met de stem". Na een ommetje via de Franse opera (Massenet, Delibes, Bizet) kwamen we uit bij Rossini met een indrukwekkende La calunnia.

Het geestdriftige publiek kreeg nog een bisnummer: Méphistophélès' Vous qui faites l'endormie. Ik heb dan toch eindelijk José Van Dam even in een van zijn glansrollen kunnen horen. Gezien de allergie van opera-intendanten voor Gounods Faust zal het hier waarschijnlijk bij blijven, vrees ik...

Publicatie: vrijdag 10 oktober 2003 om 08:56
Rubriek: Liedrecital