Juni 2006

Het werd al jaren geleden aangekondigd, en deze maand is het eindelijk zo ver. De Vlaamse Opera gaat van start met een Ring des Nibelungen.

Op dinsdag 13 juni gaat het doek op in Gent voor de "vooravond" Das Rheingold. Een Ring is altijd iets speciaals en opdat iedereen het productieproces zou kunnen volgen, heeft de Vlaamse Opera zelfs een specifieke "The Matrix"-achtige website opgezet. In de "dagboekkamer" krijg je een idee van hoe de repetities verlopen aan de hand van repetitiefoto's, maar vooral door middel van de dagboekteksten die door verschillende personen bijgehouden worden. Uit de commentaren van de regisseur Ivo van Hove en dramaturge Janine Brogt vallen al heel wat ideeën te destilleren. Ivan Törzs schrijft ook over zijn aanpak van het orkest. En zelfs Werner Van Mechelen neemt af en toe de pen ter hand om zijn ervaringen als Alberich te beschrijven. Op 31 mei schreef hij bijvoorbeeld:

"Na twee dagen intens werken, zijn we door mijn volledige partij geraakt. Ik voel me er heel goed bij. Alles klopt inhoudelijk en mijn karakter wordt heel sterk. Op het einde van mijn vloekscène voelde ik mij eerder als een winnaar. Normaal wordt Alberich op het einde als de grote 'loser' voorgesteld, maar hier eindig ik minstens even sterk als Wotan en misschien nog sterker. Het feit dat ik na mijn vloek nog een tijdje tegenover Wotan blijf zitten terwijl de Goden al opkomen, is voor mij erg pakkend. Niet Wotan, maar Alberich heeft schijnbaar de touwtjes in handen. [...]"

Ondanks het hoera-sfeertje dat vaak in de dagboekkamer hangt, heeft dit initiatief een duidelijk educatieve bedoeling. Maar, al dan niet bewust, is er ook een PR-aspect aan verbonden. Want door het publiek inzage te geven in wat er gebeurt, worden ze deelgenoot in het proces en vergroot de betrokkenheid... De verwachtingen zijn in allegeval hoog gespannen voor wat er finaal uit de bus gaat komen. [details]

Een dag na de Rheingold-première, begint de Munt aan een reeks hernemingen van de Decker-productie van Falstaff. De drie hoofdrollen zijn alternerend bezet. Michele Pertusi zingt Falstaff in de eerste bezetting. Hij wisselt af met Roberto De Candia, die ook Ford zingt in de eerste bezetting. Ana Ibarra en Michela Remor zingen Alice, en Elena Zaremba zal haar komische kwaliteiten als Mrs Quickly moeten bewijzen. [details]

Op zaterdag 24 juni geeft De Munt ook nog een openluchtconcert op de Grote Markt van Brussel. Op het programma staat Pagliacci met Carl Tanner als Canio en Latonia Moore als Nedda. [details]

In Luik regisseert Jean-Louis Grinda een nieuwe productie van La Gioconda met Anna Shafajinskaia in de titelrol en Maurizio Comencini als Enzo. De premiere is voorzien op vrijdag 16 juni. [details]

Bozar en deSingel zijn ondertussen uitgezongen en maken zich op voor de zomer.

Publicatie: donderdag 1 juni 2006 om 21:41
Rubriek: Toekomstmuziek

Reacties

Dirk Vandepitte (vrijdag 9 juni 2006 om 21:21)

Vanmiddag heb ik de pregenerale bijgewoond. Zoals aangekondigd is het een hedendaagse enscenering. Het doet een beetje onwennig om al de klassieke Ring-symbolen nu in die context te zien. Helemaal origineel is het nochtans niet, want in de Bayreuth-Ring van Flimm waren er al een paar gelijkaardige ideeen : in Nibelheim regeerde Alberich daar ook vanuit een soort controlekamer (maar dan wel anno 1900, en niet 2000), en het tweede bedrijf van Walkure speelde zich daar ook af in een decor van een modern bedrijf, inclusief laptops, papierversnipperaar en waterfonteintje.

Tot op zekere hoogte werkt die enscenering wel. De hele opera speelt zich af in een moderne controlekamer van een bedrijf, met dames achter hun laptops, en verder iets wat me doet denken aan een grote mainframe en veel videoschermen. In de eerste scene spelen Alberich en de Rijnmeisjes verstoppertje achter die schermen. Op de schermen suggereert een naakte zwemster de Rijnmeisjes. In de tweede scene verschijnt een zeer grote moderne glazen constructie, waarin Fricka woont, en waarin eerst een bed en later een grote eettafel zijn te zien. In de Nibelheimscene staan de tafels in de controlekamer anders opgesteld. En op het eind van de opera komt de grote glazen kooi weer terug.

Alle acteurs (en het zijn er erg veel !) zijn modern gekleed : een strak maatpak voor alle heren, een moderne jurk voor de dames van wie de figuur dat toelaat, en een bloes en broek voor de wat vollere dames.

De transpositie van de handelingen naar dit decor lukt doorgaans redelijk goed. Het roven van het goud door Alberich is hier dan het verwijderen van een moeilijk herkenbaar element (een chip ?) uit de controlekamer, waarna het licht uitgaat en het alarm aanflitst.

Voor enkele belangrijke details en gebeurtenissen stelt de enscenering wel problemen. Het goud blinkt heel sterk voor het wordt gestolen, maar daarna is het een onbepaald dingetje dat ik niet kon herkennen. Nu stoort dat niet zo erg, want iedereen weet wat er aan de hand is. Meer problematisch is de miraculeuze verschijning van Erda, die in alle realistische ogende ensceneringen toch wel voor problemen zorgt, maar die hier dus echt niet in past. Echt mislukt vind ik de losgeld-scene waarin Freia wordt geruild tegen een grote collectie computerschermen en -racks. Het ergst van al is dat tijdens deze scene op een groot scherm een naakte vrouw wordt getoond die door verschillende mannen heen en weer wordt getrokken. Dat duurt bovendien erg lang.

Ik vermoedde van bij begin dat de grote glazen kooi het Walhalla voorstelt, al inspecteert Wotan het Walhalla op zijn laptop terwijl de kooi achter hem staat. Ik ben helemaal beginnen twijfelen in het slot van de opera als de Rijnmeisjes aanzitten aan het diner in het Walhalla. Wat doen zij daar ? Heeft iemand daar een uitleg voor ?

Hoe het verder zal gaan in de trilogie is een groot vraagteken. Wat met het zwaard Notung, de grote es, de smidse van Mime, vuurkring voor Brunnhilde, enz ? Wat zal Van Hove daarvoor bedenken ?

Iets over de solisten nu. Wotan en Loge presteren in het algemeen het best, zeker vocaal. Wotan wordt echter op een nogal vlakke manier geportretteerd. Op een paar woede-uitvallen na brengt hij weinig variatie in zijn vertolking, met weinig emotie. Ik hoop dat dat nog wat verbetert. De keuze van Van Hove om Loge voor te stellen als hebbende goede bedoelingen en niet zozeer als intrigant vind ik verdedigbaar. In tegenstelling tot Silins brengt Bronder wel heel wat variatie in zijn gemoedstoestand. Voor mij is de ideale Alberich een wat diepere bas dan Werner Van Mechelen, maar hij speelt zijn rol verder voortreffelijk. Fafner ziet eruit als een hard zakenman. Zijn houding met steeds rechte rug en borst vooruit maakt hem vrij imposant, maar een ja, wat moet je ook met een reus ? Kurt Gysen was ziek, en zijn rol werd gespeeld door 1 acterende en 1 zingende assistent uit het productieteam.

De figuren Froh en Donner vind ik altijd nogal problematisch. Voor Donner valt het hier nogal mee, en zijn "Schwules Gedunst" was zelfs mooi. Froh is zo een beetje het 5e wiel aan de wagen, en Wolfgang Schwaninger doet er niet veel aan om dat te veranderen. Fricka doet alle moeite om haar echtgenoot min of meer op haar spoor te houden. Anne Mason heeft een mooie stem, maar ze gaat af en toe wat schetteren. Freia schettert nog meer, maar dat kan ik moeilijk verwijten aan iemand die door reuzen wordt ontvoerd.

De grootste ontgoocheling was echter het orkest en de dirigent. Blijkbaar was de keuze voor een "kamer"-versie al lang gemaakt, maar ik heb er de voordelen niet van gehoord. Wat een verschil met Bayreuth ! De orkestmuziek, die toch erg rijk, gevarieerd, en opbouwend is met krachtige spanningsbogen komt dunnetjes en flets over. Ik hoop ook dat de storende wanklanken er tegen de premiere uit zijn.

Het concept van Van Hove is interessant, al zitten er een paar ernstige knopen in.

Ik heb in mijn abonnement pas de allerlaatste opvoering op 9 juli. Ik verwacht dat het niveau tegen die tijd wat zal zijn opgekrikt.

Dirk Vandepitte

Tristan (zaterdag 3 juni 2006 om 08:48)

Overigens, voor wie een (al zeg ik het zelf) interessant interview met Törsz wil lezen: http://www.kwadratuur.be/nieuws.php?id=248
Een bijzonder vriendelijk man!

Sven De Boeck (vrijdag 2 juni 2006 om 16:47)

De webstek van de Ring maakt mij echt wel benieuwd. Het ziet er wel erg stijlvol uit.

De vraag is alleen. Gaat Van Hove zijn visie kunnen blijven doordrukken in de hele Ring ? Rheingold is met al die verschillende plaatsen, goden, reuzen, draken en dwergen nog het makkelijkst, maar wat met de andere delen?

En om dan nog maar te zwijgen van die weinig goeds voorspellende bezetting van Walküre?

En Törsz ? Geraakt hij eindelijk eens af van zijn grijze muis-uitstraling ?