A Grimm Weekend of Song in Oxford (3/3)

Voor de laatste dag van het Oxfords Lentefestival doken drie sopranen en een bas in vier minder bekende Grimmsprookjes. Vandaag was David Antrobus de verteller, die veel uitbundiger vertelt en acteert in vergelijking met de meer beheerste vertelstijl van Victoria Newlyn.

Raponsje (oftewel Rapunzel) is nog het bekendste van de vier en was de keuze van Emily Christina Loftus en de pianist George Ireland. Het verhaal en de liederen vormden een mooi geheel in die mate dat het me aan "Die schöne Magelone" deed denken.

De sopraan van Loftus projecteert als een laserstraal, maar klinkt in de eerste liederen niet echt mooi of aangenaam. Naarmate het recital vordert, worden de scherpe randjes er wat afgevijld. Ze voegt wat eigen theater toe, door op het balkon boven het podium te gaan staan als Rapunzel vanuit haar torengevangenis zingt. Als lijflied heeft ze An die Musik gekozen. Het is een lied dat iedereen kent, maar het wordt ook slim gebruikt als herkenning voor de prins in de woestijn als ze het tegen het einde van het recital neuriet en Ireland het nog eens alleen speelt.

Haar uitspraak is wel problematisch. Ze maakt talloze fouten in het Duits, en haar Frans is helemaal een zootje. Frasering is vaak slordig. Dat ze Enfant, si j'étais roi drie keer opnieuw moet beginnen omdat ze telkens de tekst vergat, is te vergeven. Het stijlloze en overdadig gebruik van portamenti in Liszts lied is dat veel minder. Maar ze is hoe dan ook een heel expressieve zangeres, met bijvoorbeeld een extreem intense Kennst du das Land, die met wat meer controle een interessante liedzangeres zou kunnen worden.

(foto © Julian Guidera)

Katy Thomson en Rustam Khanmurzin hebben zich op een heel andere manier dan hun collega's laten inspireren door hun keuze van het sprookje Het meisje zonder handen. Na John Irelands Earth's Call, gezongen met een vol-lyrische sopraan en perfecte dictie, vertelde Antrobus meteen het hele sprookje. Wat nadien volgde, waren liederen die van ver of dichtbij iets met het sprookje te maken hadden. Antrobus las tussendoor andere teksten en gedichten voor.

Bij de eerste vier liederen zaten meteen twee creaties. What happens if she eats the pear van Peter Foggitt eindigde betoverend... "Perhaps if I eat the pear, death will come at last". Thomson is een van die zeldzame zangeressen die je meteen vastgrijpt en je aandacht vasthoudt. Een ontroerend mooi To a Young Girl van Ned Rorem volgde. Emily Hazrati zette met Mother Love de gevoelens van de konigin, als ze de verwisselde brieven leest, om in muziek.

Ook in het Franse repertoire zingt Thomson prachtig. De frasering van Soir d'hiver van Nadia Boulanger zit mooi. De eerste strofe brengt ze met een onwezenlijk mezza voce, ik meen zelfs een paar sporen van Pelléas te horen. Maar wat ik voor onmogelijk achtte, is vandaag dan toch gebeurd. Op het einde van Beim Schlafengehen was ik een tranerig hoopje. En na een soevereine Im Abendrot volgde wat je normaal enkel na een goede Winterreise meemaakt: bijna een halve minuut absolute stilte... voor het applaus losbarstte. Een liedzangeres buiten categorie !

Met de Koreaanse bas Wonsick Oh en pianist Aron Goldin waren we weer op het normale pad van het vertellen van het sprookje - in dit geval De ganzenhoedster aan de bron - tussendoor geïllustreerd met liederen.

Wonsick Oh zingt met een warme, ronde bas met veel diepte. In Der Wanderer an den Mond of Brahms' Feldeinsamkeit kan hij daarmee perfect charmeren. Maar veel meer dan mooie klanken vallen er vooralsnog niet te beleven. Geen variatie in Waldesgespräch (de Lorelei in al haar gedaanten blijkt een favoriet te zijn om heksen uit te beelden), of enkel een bescheiden poging om het einde van Am Feierabend wat te verlichten. Maar het klinkt dus allemaal prachtig, zeker in het Russische liedrepertoire van Tchaikovsky en Rachmaninov.

In zijn gezicht zie je ook weinig emotie, een enkele keer uitgezonderd. Voor Arthur Penns Smilin' through komt er een glimlach op zijn gezicht, en doet hij ook iets met zijn armen. Meer van dat zou zijn algemene expressie kunnen verlevendigen.

Het recital van Caroline Taylor en George Ireland had evengoed zonder het kader van De verstandige boerendochter kunnen werken. Taylor is een klassieke liedzangeres, die met veel aandacht voor de tekst alle subtiliteiten eruit haalt, vocaal gaat ze nooit in het rood. Dat is meteen duidelijk met Gretchen am Spinnrade waarmee ze het recital begon. Het moment waarop ze Faust ziet, bouwt ze perfect op met een lang crescendo om voluit een forte-Kuss te zingen zonder dat het begint te kletteren.

In oktober zaten Ireland en Taylor in een voorprogramma en toen brachten ze ook liederen van Johanna Kinkel. Haar Die Lorelei mocht ook nu niet ontbreken, je zou het een "vrouwelijke" interpretatie kunnen noemen waarbij je het standpunt van de Lorelei te horen krijgt: minder dramatisch, des te hypnotiserender met nadruk op de mooie melodie... tenminste dat is de manier waarop Taylor het zong. Voor Wolfs Bescheidene Liebe haalde ze wat rekwisieten boven. Totaal overbodig, want ze heeft genoeg kleur en variaties in haar stem om zonder extra's Weense koketterie uit te drukken. De sigaret die ze voor Rat einer Alten bovenhaalde vond ik wel storender... Wolf is geen Weill.

Ze eindigden de avond met de volledige Frauenliebe und -leben. Het was een opmerkelijke vertolking waarin de twijfel domineerde. Een twijfelende verliefdheid in Er, der Herrlichste von allen, ongeloof in Ich kann's nicht fassen. Du Ring an meinem Finger was waanzinnig mooi, niet zo extatisch als je soms bij andere zangeressen hoort, maar uiteindelijk met een zelfverzekerde overgave aan haar liefde. In Helft mir, ihr Schwestern blijft de twijfel klagen - "Helft mir verscheuchen eine törichte Bangigkeit" - om pas op het einde om te slaan in ongebreidelde vreugde. Toch weer twijfel over hoe hij op haar zwangerschap zal reageren in Süsser Freund. Na de geboorte wordt ze in An meinem Herzen een andere, zelfs wildere, vrouw. Opmerkelijk was de overgang van "... du meine Wonne, du meine Lust" naar het laatste lied Nun hast du mir den ersten Schmerz getan. Je ziet haar gezicht betrekken, nog voor ze een noot gezongen heeft. Een heel mooi einde van dit Grimm-weekend.

Publicatie: zondag 23 april 2023 om 22:58
Rubriek: Liedrecital