Il Grand' Inquisitor

Ailish Tynan - Nacht und Träume

De nieuwste CD van Ailish Tynan heeft de titel "Nacht und Träume" meegekregen. Het is de eerste in een nieuwe reeks opnames op het Delphian-label van Schubertliederen met Iain Burnside als pianist.

Met deze titel verwacht je een collectie nachtliederen of zelfs dromerige slaapliederen. Dat is slechts gedeeltelijk waar met liederen als Wandrers Nachtlied, Todesmusik en natuurlijk Nacht und Träume. Maar de CD heeft ook de ondertitel "Women in Love". Liederen van en met verliefde vrouwen - Gretchen, Ellen, Amalia - vormen de grootste selectie.

De Ierse sopraan Ailish Tynan won in 2003 de "Rosenblatt Recital Prize" in Cardiff. Dat is ondertussen al meer dan tien jaar geleden en toch heeft ze nog nooit mijn Lieder-pad gekruist. Op basis van deze CD blijkt ze een geëngageerde liedvertolkster te zijn. Ze zingt voorbeeldig Duits - al is er een occasionele uitgegleden klinker - en ze besteedt voldoende aandacht aan de tekst.

Na een dromerige Dass sie hier gewesen, kruipt ze achter Gretchens spinnewiel. In het eerste deel beklemt ze de slotwoorden van elke frase als een onderhuidse frustratie. Vanaf "Nach ihm nur schau' ich" begint haar verwachtingsvolle opbouw tot "sein Kuss". Het kippenvel is er, iets teveel vibrato op die climax ook. De natuurlijke galm van St Mary's Church in Haddington, waar de opname gemaakt werd, houdt dat intense moment nog een fractie van een seconde vast. Tynan komt nog expressiever uit de hoek in het recitatief van de Schiller-heldin Amalia als ze terugdenkt aan haar geliefde die ze dood waant... dat is trouwens dezelfde Amalia die Verdi later zou opvoeren in I masnadieri.

Ellen en haar drie gezangen zouden er misschien niet geweest zijn zonder de hype rond Sir Walter Scott en de Weense Rossini-gekte in het begin van de 19de eeuw (Ellen is ook de Elena uit La donna del lago). Haar twee eerste gezangen - Raste, Krieger en Jäger, ruhe von der Jagd - zijn eigenlijk slaapliederen van een behoorlijke lengte. Voeg daar nog het bekende Ave Maria bij en in een live-recital heb je alle ingrediënten om te zorgen dat niet alleen Ellens geliefde, maar ook het publiek na tien minuten indommelt... tenzij een zangeres als Tynan voor de spanning zorgt.

Het refrein van Raste, Krieger is effectief een puur slaaplied, gezongen met egale lijnen. Maar het is in de tussenliggende strofen dat Tynan het interessant maakt. Met de "Zauberharfe", "Feen" en "Schlummerblumen" fluistert ze dromen in het oor van haar geliefde, de oorlogsherinneringen aan de "Todeshörner" en het "Stampfen wilder Pferde" worden weggejaagd. Het Ave Maria is een puur gebed, met mooi uitgezongen melismen, al kan ze niet weerstaan aan de expressieve mogelijkheden van "Der Erde und der Luft Dämonen" om wat extra textuur in de muziek te brengen.

Wandrers Nachtlied is een absoluut meesterwerk, zowel van Goethe als Schubert, waarop Tynan haar eigen stempel drukt door een subtiel versierinkje toe te voegen bij de herhaling van "balde ruhest du auch". Lachen und Weinen zingt ze met een glimlach in haar stem. Sei mir gegrüßt en Du bist die Ruh zijn perfecte Rückert-liefdesverklaringen. De CD besluit met Nacht und Träume waarbij ze onwezenlijk mooie pianissimo-noten uit de lucht plukt.

Ik weet niet hoeveel opnames in deze Schubert-reeks zullen verschijnen... maar als ze allemaal dit niveau halen, dan mag het volledige repertoire passeren. Er is altijd nog plaats in mijn kast naast de Schubert-collecties van Graham Johnson, Ulrich Eisenlohr, Dietrich Fischer-Dieskau en Matthias Goerne. Hoe dan ook, over een paar maanden verschijnt de tweede CD - "Der Wanderer" - met Roderick Williams.

Publicatie: dinsdag 5 januari 2016 om 21:20
Rubriek: CD & DVD